Tom Pryce: groot talent dat nooit tot bloei mocht komen
- Gepubliceerd op 05 maa 2018 15:20
-
- Door: Bjorn Smit
Vandaag is het 41 jaar geleden dat Thomas Maldwyn ‘Tom’ Pryce overleed tijdens de Zuid-Afrikaanse Grand Prix op Kyalami. Het ongeluk dat de Welshman zijn leven kostte, was een van de bizarste in de geschiedenis van de Formule 1. Hoewel hij nooit een voor het Formule 1-kampioenschap meetellende race won, geldt Pryce als een van de grootste talenten van zijn generatie.
In de autosport wist Pryce de ogen van menigeen op zich te vestigen door een indrukwekkende Formule 3-race in de staten van Monaco. Tijdens de Belgische Grand Prix had de man uit Wales zijn Formule 1-debuut al gemaakt met Token F1, maar hij kreeg geen toestemming om in het prinsdom van start te gaan in de koningsklasse van de autosport. De Formule 3-race mocht hij wel rijden en die wedstrijd won hij overtuigend. Vier teams toonden vervolgens interesse in zijn sublieme wagenbeheersing en goede snelheid, waarna hij koos om zijn loopbaan bij Shadow te vervolgen.
Podia bij Shadow
De rest van het seizoen maakte Pryce indruk met sterke kwalificaties en een knappe zesde plaats in de wedstrijd op de Nordschleife. Het jaar daarop, 1975, betekende de definitieve doorbraak van het jonge talent. In Monaco kwalificeerde hij zichzelf naar de eerste startrij en in België, Nederland en Italië werd hij zesde, maar nog beter verging het hem in Duitsland (vierde) en Oostenrijk, waar hij zijn eerste podiumplaats haalde met plek 3. In de Britse Grand Prix kwalificeerde hij zich zelfs naar pole position. Het grootste succes was echter de Race of Champions, die niet meetelde voor het kampioenschap. Onder barre weersomstandigheden, het regende en sneeuwde, zegevierde Pryce op Brands Hatch en vestigde hij zijn naam als regenexpert en ‘toekomstig kampioen’.
Pryce startte het seizoen 1976 op de juiste voet door derde te worden tijdens de Braziliaanse Grand Prix, maar meestrijden om de titel bleek een utopie voor de Welshman. Nadien zou hij nog slechts tweemaal punten scoren met de Shadow DN5B en DN8: hij werd in Groot-Brittannië en Nederland vierde, waardoor hij met tien punten als twaalfde eindigde in het kampioenschap.
Noodlottig einde
Het bleken de laatste echte wapenfeiten van Pryce te zijn. Tijdens de derde wedstrijd in 1977 kwam hij door een bijzonder tragisch ongeluk om het leven. Om een brandje bij de stilgevallen Renzo Zorzi te blussen, moesten twee marshalls de baan oversteken tijdens de 22ste ronde van de wedstrijd. Op dat moment kwamen Hans-Joachim Stuck en Pryce echter over de top van het heuveltje, waardoor zij de marshalls pas op het laatste moment konden zien. Het lukte Stuck om de heren te ontwijken, maar Pryce reed met ongeveer 270 kilometer per uur Frederik Jansen van Vuuren aan. De achttien kilogram zware brandblusser die Jansen van Vuuren bij zich had, raakte Pryce vol op het hoofd. Beide mannen waren daardoor op slag dood. De stuurloze Shadow van Pryce reed vervolgens op hoge snelheid door en eindigde in de hekken, nadat onderweg de Ligier van Jacques Laffite nog geramd werd.
Op 27-jarige leeftijd kwam er een einde aan het leven en de veelbelovende carrière van Pryce. Zijn naam leeft tegenwoordig nog voort op het Anglesey Circuit in Noord-Wales, waar een recht stuk naar hem vernoemd is. Daarnaast is er een herdenkplaats in zijn geboorteplaats Ruthin en wordt jaarlijks de Tom Pryce Award uitgereikt aan een Welshman voor diens uitzonderlijke inspanningen in de automobielwereld.
Trending nieuws
-
Bottas krijgt gridstraf voor GP Las Vegas22 nov 2024 05:11
10
Reacties (23)
Login om te reagerenKgundi
Posts: 581
Een van de heftigste F1-ongelukken. Sindsdien heeft Kyalami voor mij altijd iets macabers.
xaMVerstappen
Posts: 947
Kippenvel als je de laatste 2 alinea's leest.
Nooit geweten, en erg bizar, gelukkig kunnen deze dingen deze tijd niet meer voorkomen.
Duckface
Posts: 1.397
Op youtube kun je het ongeluk zien, voor diegene die er geinteresseerd in zijn...
De Zeswieler
Posts: 7.303
Het is Renzo Zorzi dacht ik. Maar dat terzijde. Ik zag het ongeluk pas later en we hadden deze op de Philips VCC recorder staan, waardoor ik als kind vaak t moment zocht waar de grens tussen leven en dood lag, met de 'still' knop. Het lichaam van Jansen v Vuuren werd bijna 1 x zo lang hoe hij verticaal tollend door de lucht vloog en zijn lichaam ontblootte. De 19-jarige v Vuuren was n 'klerk' op t vliegveld en had zich als vrijwilliger opgegeven, samen met nog wat collega's. De arme kerel was deels uiteengereten door de klap. De blusser die Pryce op zijn vizier kreeg schijnt buiten de baan nog door de voorruit van n auto gegaan te zijn op n nabijgelegen parkeerplaats. Laffite werd door de reeds dode Pryce geramd en stapte verbolgen uit, wilde met stoom uit de oren verhaal halen bij Pryce tot hij ontdekte dat Pryce voo bloed bijna onthoofd dood in zijn auto lag. Er zijn behoorlijke explicit beelden van. Zo zou het nooit meer in beeld komen. Het is te bizar voor woorden als je dit scenario op het heden projecteert. Ongekend erg, maar n stuk
Logischer destijds dat het gebeurde. Het was tenslotte formule 1. Geen korfbal.
ROYALERE
Posts: 24.398
'' Het was tenslotte formule 1. Geen korfbal.''
Ach welja laten we maar weer terug gaan naar de tijd dat er ledematen door de lucht vlogen, Heerlijk. Oprotten met dat veilige gedoe.Max zijn kop moet eraf gerukt worden en Hamilton moet door 2en gebeukt worden. Dat is F1.......
De Zeswieler
Posts: 7.303
Royalere: ik quote het klimaat uit die tijd. Raar dat je dat niet oppikt.
De Zeswieler
Posts: 7.303
Destijds was men ook ondersteboven van n dodelijk ongeluk maar ik vertaal de vibe uit die tijd dat de dood in het F1 pakket zat.
Je doet nu net of ik dat vind!-hele rare reactie. Ik ben -mocht je daar aan twijfelen- een fatsoenlijk weldenkend sociaal wezen van bijna 48.
MotorsportEncyclopedia
Posts: 931
Geweldige post De Zeswieler. Ik heb inderdaad ooit een keer onderzoek gedaan naar alles wat met deze crash te maken had. Je komt uiteindelijk tot een aantal bijna onmogelijke serie van gebeurtenissen die tot dit drama hebben geleid.
Voor Royalere, een beetje respect voor een gewaardeerd forumlid als De Zeswieler is naar mijn idee zeker te geven. Dit Forumlid heeft een passie voor de oude verhalen en draagt waar nodig altijd een steentje bij aan uitleg en research van bepaalde artikelen. Laten we mensen als De Zeswieler a.u.b. in ere houden en ze de credits geven die ze verdienen.
De Zeswieler
Posts: 7.303
Een welgemeende handdruk met dank voor jou MotorsportEncyclopedia.
Waardeer ik. :-)
Canson Po
Posts: 2.404
De reden dat het zo slecht uitpakte met alle tragische gevolgen van dien, is omdat die jongen overstak net na een heuvel (het rechte stuk op Kyalami lag toen over een bult) en dus Pryce niet zag komen .. het ergste ongeval in de geschiedenis van de F1 imo, rust zacht.
Darth Vader
Posts: 230
@De Zeswieler Bizar ongeluk inderdaad. In slo-mo lijkt het ook alsof die marshall in tweeën werd gereden. In werkelijkheid waren dat zijn kleren die door de impact worden losgetrokken. Van Vuren zelf was nog 'relatief' intact. Zijn op internet zelfs nog foto's van hem te vinden uit krantenknipsels van een Zuid-Afrikaanse krant. Desalniettemin een erg tragisch ongeval.
Darth Vader
Posts: 230
@Royalere knap dat je bij werkelijk elk artikel Max erbij kunt halen. Het is een kunst. Zit je wat dwars?
De Zeswieler
Posts: 7.303
Ja zijn roodzwarte marshallhesje vliegt uit/omhoog en zijn broek naar de enkels, door de middelpunt vliedende kracht. Zijn lichaam was rond de buikstreek dusdanig uitgerekt geweest dat het open lag. Ik kan dat vanzelfsprekend niet beamen maar 1 vd mensen terplekke heeft dit in n ooggetuigeverslag aangegeven. Datheb ik zelfs nog ooit voor t internettijdperk gelezen in n blad, bizar eigenlijk dergelijke beschrijving. Ik ben ook ooit zeer begeistert geweest v dit ongeluk en heb daar ook ooit zoveel mogelijk info over gezocht. De beelden heb ik mss wel meer dan 100 keer gezien omdat we dat vroeger op video hadden en ik t fascinerend vond dat je met n pauzeknop naar de laatste seconde kon van iemands leven. Dat greep me erg aan (een videorecorder was toen ook n nieuw iets dus dat was gewoon magic).
Caramba
Posts: 5.786
Inderdaad, uitstekende post. Terughoudend, maar geen detail overgeslagen. Het was een van die dagen dat Studio Sport plotseling wèl 10 seconden aan de sport besteedde. Verder herinner ik me de nogal plastische foto's in de krant, twee dagen later. Zo scherp dat je het licht in Laffite's ogen zag.
Caramba
Posts: 5.786
Wat me jaren later, in het clipjestijdperk alsnog trof, was de lichaamstaal van Renzo Zorzi: "Is dit wat ik denk dat het is? Nee, dat kan niet, dat mag niet! Het is niet zo! Wat...? Wie? Hoe...? Ik kan maar beter de andere kant uit lopen en aan iets anders denken, misschien is het de adrenaline. Misschien gaat het vanzelf weg en heb ik me gewoon vergist..."
Maximaal Verslapen
Posts: 320
Gelukkig hebben we dan nu een halo, die houdt zo'n brandblusser wel tegen.
Jean Alesi
Posts: 17.675
@Zeswieler,
Mooie post! En een erg grafische uitleg van de gebeurtenissen ;-)
Sommigen hier weten de woorden zo te verdraaien alsof jij dan degene bent die dit soort verschrikkelijke ongelukken terug wilt zien, je reinste onzin natuurlijk.
Maar ook ik was onder de indruk.
Heb nadien op internet wel eens een verschrikkelijk (duidelijke!) fotoreportage voorbij zien komen. Foto's van hoe die marshall levenloos richting de muur stuiterde, of hoe na het ongeluk officials met de brancard de baan overstaken met de bloederige restanten van Pryce, bakken vol mensen langs de kant toekijkend..
Je zult toch toeschouwer zijn geweest, beelden die je never van je netvlies af krijgt.
Het meest lugubere F1 ongeval ooit, met op een 2e plaats Williamson die in de Zandvoortse duinen levend verbrande terwijl iedereen toekeek...
Natuurlijk mogen mensen als royalere mijn woorden verdraaien als ik dit zeg, ik verlang terug naar een tikkeltje risico in F1, gevaar voegt in mijn optiek wel degelijk een extra dimensie toe aan de racerij, zowel voor het publiek wat die extra spanning voelt als in de vorm van adrenaline voor de coureurs...
Maar ik moet er snel aan toevoegen dat dit soort bizarre dingen nooit terug mogen komen, met de Halo is F1 echter totaal de andere kant vh spectrum opgegaan, natuurlijk is het streven vd FIA 100% veiligheid maar nu zijn ze de sport aan het beschadigen
Caramba
Posts: 5.786
Inmiddels behoort Renzo Zorzi ook niet meer tot het land der levenden. Van die race zijn inmiddels 9 coureurs overleden, het merendeel door ongelukken op of buiten de baan. Bij mijn weten is alleen Renzo Zorzi een natuurlijke dood gestorven.
Darth Vader
Posts: 230
Griezelig ongeval. Als kleine jongen nog wel eens nachtmerries over gehad. Schijnt dat bij de klap van de brandblusser Pryce z'n helm achter de tribunes terecht is gekomen en een autoruit heeft gemold
De Zeswieler
Posts: 7.303
Nee zijn helm lag 'gewoon' aan de kant. Daar is nog n shot van, van zijn helm in de berm. Het was de brandblusser zèlf die nog door n autoruit klapte op n parkeerterrein idd.
Darth Vader
Posts: 230
Ah oke, correctie ;)
Bertrand Gachot
Posts: 307
De smeuïgste verhalen over dit voorval zijn 'al dan niet 'aangedikt dat een woedende Laffite op de shadow van TP afstormde om daar een hoofdloze coureur aan te treffen.
De Zeswieler
Posts: 7.303
Ja, jammer dat we uitgerekend deze gebeurtenis nooit gezien hebben [van veilige afstand] . Als ik het me voorstel, dan kan ik me wel voorstellen dat Laffite in een 'WTF doe je nou man?!'-modus zat, maar al snel snapte dat deze vork in de verschrikkelijkste steel stak.. Het hoofd van Pryce was er overigens niet af, maar scheelde niet veel en was onherkenbaar.