Historie: Hamiltons carrière onder de loep: van hero tot zero in 2009 (5/7)

Zevenvoudig wereldkampioen Lewis Hamilton kennen we vooral van zijn dominante periode bij Mercedes. We zien vaak niet door zijn overmacht hoe groot zijn talent daadwerkelijk is. Daarom in dit zevenluik - niet geheel toevallig gekozen - proberen we zijn kwaliteiten in perspectief te plaatsen door terug te blikken op zijn snelle opmars richting de  Formule 1 en zijn beginjaren bij McLaren. Vandaag het vijfde deel.

DEEL 1: WAT GOED IS, KOMT SNEL
DEEL 2: DE GROTE DOORBRAAK
DEEL 3: DE SECONDANT DIE IN HET HOOFD KROOP VAN ALONSO
DEEL 4: VAN ROOKIE TOT BIJNA WERELDKAMPIOEN

VAN HERO TOT ZERO

In 2007 had Lewis Hamilton op een haar na de titel gemist, maar nu viel het kwartje precies de goede kant op door in de laatste bocht, in de laatste ronde, in de laatste race het kampioenschap naar zich toe te trekken. In de historie waren er nog nooit coureurs geweest die voor hun 24ste de titel op hun palmares mochten bijschrijven, maar Lewis Hamilton had het toch maar mooi geflikt op zo'n jonge leeftijd. Zijn droom om voor McLaren - als protegé en Brit - de hoofdprijs binnen te slepen, maakte de cirkel helemaal rond. Een sprookje die begon met een onschuldige ontmoeting met Ron Dennis als negenjarig knulletje.

Sinds zijn debuut in de koningsklasse was Lewis Hamilton in zeer korte tijd uitgegroeid tot een wereldster en was de Brit een belangrijk boegbeeld voor velen, zeker binnen de zwarte gemeenschap. Dat een donkere coureur voor het eerst triomfeerde in een witte sport, gaf aan dat dromen geen bedrog zijn ongeacht iemands afkomst. Natuurlijk, om de top te bereiken in de autosport was een grote bankrekening erg cruciaal. De vader van Hamilton boerde zeker niet slecht en werkte met allerlei baantjes een slag in de rondte om zijn zoon te kunnen laten racen. Echter, dat was niet altijd voldoende om zijn oogappel optimaal te laten presteren. Steun op het gebied van geld of materiaal kwam dan vaak uit onverwachte hoek, zodat dit groeibriljantje uit Stevenage niet verloren zou gaan. Uiteindelijk zorgde McLaren voor de verlossing en kon Lewis Hamilton als de nieuwe kroonprins van Woking zich voorbereiden op het koningschap in de Formule 1. En daarin was de pupil met vlag en wimpel geslaagd. De Brit zat nu stevig op de troon en een nieuw tijdperk leek zich aan te dienen. 

Voorafgaand aan het nieuwe seizoen van 2009 waren er technische veranderingen doorgevoerd door de FIA met als doel om de sport goedkoper en aantrekkelijker te maken. Alle fabrieken draaiden overuren om de concurrentie een loef af te steken. Gedurende de wintermaanden rolde de F1-bolides één voor één van de loopband af en de verschillen tussen de wagens waren enorm. Elk team had zijn eigen invulling gegeven aan het nieuwe reglement in de hoop een gat in de roos te schieten. Wie uiteindelijk de zaakjes het beste op orde zou hebben, was nog giswerk.

In de tussentijd was er binnen McLaren veel onrust ontstaan over de positie van teambaas Ron Dennis. Het spionageschandaal kleefde nog steeds vast aan de succesvolle CEO. Leidinggevenden binnen de renstal - en waarschijnlijk ook motorpartner Mercedes - wilden met spygate niet meer geassocieerd worden en Ron Dennis was daar het grote symbool van. Op 1 maart legde de Brit zijn functie neer en werd vervangen door zijn rechterhand Martin Whitmarsh. Lewis Hamilton zag met lede ogen aan dat zijn 'tweede' vader op de dag van de teampresentatie een stap terug deed. "Het gaat me natuurlijk aan het hart. Het was mooi dat Ron mijn eerste wereldtitel meemaakte, dat was een mooi einde aan onze gezamenlijke reis. Nu beginnen we een andere reis."

Dit nieuwe avontuur bleek op voorhand geen succesverhaal te worden. De prestaties van de MP4-24 vielen tijdens de wintertests erg tegen en Lewis Hamilton zag een prolongatie van zijn wereldtitel als onmogelijke horde. De Brit liep ontevreden rond in Woking en sloot zelfs een vertrek niet uit. "Ik heb geen aanbiedingen gehad van andere teams en ik praat ook met niemand. Maar als er zich een kans voor zou doen, zou ik zeker de moeite nemen te gaan praten. Als er interesse is, zou ik het een groot compliment vinden en het zou dom zijn als ik zo'n kans aan me voorbij zou laten gaan. Ik heb wel nagedacht om van team te veranderen." 

De 24-jarige coureur uit Stevenage ging met weinig moraal richting Melbourne. Overtuiging over een succesvolle afloop in de eerste Grand Prix van het seizoen was er niet. "Als we optimistisch zijn kunnen we denken aan een punt, maar ik verwacht het eerlijk gezegd niet. Ons tempo is op dit moment gewoonweg niet goed genoeg." Toch bleef de Brit strijdvaardig. ''We houden de koppies omhoog en gaan onze schouders eronder zetten. Mogelijk lopen we tegen enkele slechte resultaten aan, maar dat was vorig jaar ook al het geval.''

In de eerste vrije trainingen van de Grand Prix van Australië was meteen duidelijk dat de teams met de dubbele diffuser de dienst uitmaakten, terwijl de gevestigde orde - waaronder McLaren en Ferrari - niet in het verhaal voorkwam. Lewis Hamilton ondervond aan den lijve dat materiaal essentieel is voor succes. Hoe goed je ook bent, in een zeepkist word je geen kampioen. De protegé van McLaren legde uit wat het probleem van de MP4-24 was: "Het is gewoon een gebrek aan grip. Niet op een bepaald gebied of in een bepaalde soort bochten, maar overal. We kunnen niet de gewenste snelheid mee de bocht in nemen. We hebben al progressie geboekt, het gat iskleiner dan in Barcelona. Maar zoiets los je niet zomaar even op, dat heeft tijd nodig."

In de kwalificatie kwam de wereldster niet verder dan een pijnlijke vijftiende plaats. Daar bovenop kreeg de Engelsman nog een gridsraf van vijf plaatsen aan zijn broek vanwege een noodzakelijke wissel van de versnellingsbak. Dit eindresultaat voor de zondag stond in een schril contrast met prestaties van de jaren ervoor. Brawn GP - geboren uit de restanten van Honda - beleefde een historisch debuut door op een dominante wijze de eerste startrij op te eisen, met Jensen Button voorop. Achteraf werden de Toyota's uit de uitslag van de kwalificatie gehaald vanwege te flexibele voorvleugels. Lewis Hamilton schoof daardoor twee plekjes op, maar meer dan een schrale troost was het niet.

Op de dag van de wedstrijd had Lewis Hamilton de teleurstelling van zaterdag achter zich gelaten. En dat was goed te zien. De wereldkampioen profiteerde van de malaise dat voor zich afspeelde en knokte zich naar voren met gewaagde inhaalmanoeuvres. Aan het einde van de Grand Prix reed de Brit op de vierde plek vlak achter Jarno Trulli. De wedstrijd werd plots geneutraliseerd door clashes en crashes van Sebastian Vettel en Robert Kubica. Er lag zoveel puinhoop op het asfalt dat het zo goed als zeker was dat er onder dubbel geel de race werd afgevlagd. Toch gebeurde er iets onverwachts: de wagen van Jarno Trulli schoot in de voorlaatste bocht van de baan. De Italiaan kon na wat grasmaaien zijn weg vervolgen, maar zag in zijn ooghoeken Lewis Hamilton voorbij steken. De Brit vertraagde een ronde later en leek Jarno Trulli uit eigen wil voorbij te laten. Zo kon de Toyota-coureur alsnog het podium betreden en de champagne ontkurken. Maar lang kon de Italiaan en zijn Japanse werkgever niet van het succes genieten p. De wedstrijdleiding vond achteraf de inhaalactie van Jarno Trulli onreglementair en er werden 25 seconden bovenop zijn eindtijd bijgeschreven. Lewis Hamilton werd daardoor achter de groene tafel als derde geklasseerd. Een zeer knap en onverwacht resultaat voor de kopman van McLaren. "Ik heb geleerd om nooit op te geven", zei de trotse coureur. "Vorig jaar in Brazilië toonden we al dat we blijven vechten tot het eind en in Melbourne was dat opnieuw het geval. Dit was een van de meest onverwachte resultaten uit mijn Formule 1-loopbaan. Het was volgens mij ook een van mijn beste races. Op papier zien zeges er beter uit, maar met een auto waarvan we toegeven dat die niet snel genoeg is van de achttiende naar de derde plaats rijden is een hele prestatie." 

Een paar dagen later, vlak voor de Grand Prix in Maleisië, kreeg deze casus nog een onverwachte wending. De FIA kreeg nieuw bewijs onder ogen waardoor de zaak weer aan het rollen werd gebracht. Wat bleek: de regerend wereldkampioen had gelogen tegen de stewards. De Brit wekte de suggestie dat Jarno Trulli uit zichzelf het initiatief had genomen om hem onder full caution in te halen. Maar het radioverkeer tussen Lewis Hamilton en pitmuur gaf een heel andere weergave van de gebeurtenis. Ook waren nieuwe beelden opgedoken waarbij de titelverdediger zei dat zijn werkgever de opdracht had gegeven om de podiumplaats terug te geven aan Jarno Trulli. Beide kampen werden weer op het matje geroepen om de situatie in Melbourne toe te lichten. De wereldkampioen bleef ontkennen over zijn sportieve geste ondanks het overtuigende bewijs. De wedstrijdleiding voelde zich enorm in zijn hemd gezet en haalde per direct Lewis Hamilton uit de uitslag. Jarno Trulli werd gerehabiliteerd. 

Achteraf kwam naar buiten dat de superster onder druk werd gezet door zijn eigen team om valse verklaringen af te leggen. Tijdens de persconferentie in Sepang was de Brit zichtbaar aangeslagen en vertelde vol schaamte: "Ik wil mijn excuses maken aan mijn fans die al jaren in mij geloven en mij steunen. Ik ben geen leugenaar, ik ben geen oneerlijk persoon. Ik ben een teamplayer. Elke keer als ik iets moest doen heb ik dat ook gedaan. Dit keer was dat een grote fout. Daar leer ik weer van. Ik betaal er een hoge prijs voor. Ik zat verkeerd en ik ben het aan de fans verschuldigd om dat te laten weten. Zoals gezegd werd ik misleid. We gingen meteen naar de stewards en toen we daar zaten te wachten kreeg ik instructies wat ik moest doen en vertellen. Deze situatie is het ergste dat ik ooit heb meegemaakt. Ik ben geen leugenaar. Het spijt me voor de schande die ik mijn familie en het team heb toegebracht."  

In zijn eigen land werd de Brit flink door het slijk gehaald door deze hele affaire. De tabloids toonden geen enkele compassie. De periode na Liegate sprak Lewis Hamilton amper nog met de pers. Zelfs bij de sponsorverplichtingen waren de antwoorden van de superster kortaf. De matige resultaten in de Grands Prix daarna maakte zijn gemoedstoestand er ook niet beter op. De McLaren-kopman behaalde tot zijn aankomst in Monaco maar negen! schamele puntjes. In het prinsdom besloot de bekritiseerde kampioen weer te praten met de pers en blikte terug op de rumoerige periode. ''Ik had tijd nodig om over de dingen na te denken. Ik moest eerst begrijpen wat er verkeerd is gelopen en hoe het nu verder moet. Wat er in Australië gebeurd is, was fout. Dat besef ik heel goed. Maar iedereen maakt soms fouten. Mensen zien mij als een superster, maar ik leid een gewoon leven zoals iedereen. Af en toe ga ik op vakantie, zoals iedereen, en jouw appartement is misschien wel groter dan het mijne. Ik leid een normaal leven in Genève, ik ben geen superman.”

Twee jaar lang was de McLaren-coureur - het nieuwe troetelkind van het Verenigd Koninkrijk - de hemel in geprezen. Nu stond Lewis Hamilton bestempeld als leugenaar en matenaaier. Deze DSQ op sportief en persoonlijk gebied kwam zeer hard aan bij de 24-jarige Brit. De coureur zinspeelde zelfs om de Formule 1 te verlaten na alle hectiek rondom zijn persoon. Dat klonk laf , maar zo gek was dat achteraf niet. De Brit kwam als een komeet de Formule 1 binnengestormd en bereikte in no-time het allerhoogste. De aanhoudende kritiek viel zwaarder dan gedacht voor de jongste wereldkampioen ooit. ''Ik wist niet dat de Formule 1 voor zo'n groot deel uit politiek bestond. Dat kwam als een schok. Er gaat veel te veel tijd aan verloren. Jammer genoeg is dat de manier waarop de Formule 1 werkt. In de lagere categorieën is het veel gemoedelijker, waar iedereen puur en alleen bezig is met racen.'' Dat de pers - die hem eerst bejubelde - stevige kritiek uitte, kon Lewis Hamilton moeilijk begrijpen. ''Ik had het gevoel van iemand die in de gevangenis zit maar daar niet hoort, hoewel ik weet dat ik fout zat in Australië. Ik voelde me teneergeslagen, ik wil gewoon een coureur zijn."

In de tweede seizoenshelft acteerde de Engelsman weer op het niveau zoals we gewend waren van de seizoenen ervoor. Twee zeges, vier poles en vijf podiumplaatsen. De titel werd dan wel verloren, maar Lewis Hamilton liet zijn rechtervoet spreken en sloeg als een echte winnaar terug.

Martijn J. Arnoldus - m.arnoldus.gptoday@outlook.com