Stirling Moss: "Jammer dat risico's uitsterven in de Formule 1"

  • Gepubliceerd op 19 jul 2012 14:41
  • 36
  • Door: Rob Veenstra
Oud Formule 1-rijder Stirling Moss beklaagt zich over de in zijn ogen te grote veiligheid in de Formule 1 van tegenwoordig. De Britse legende was zelf actief in een periode waarin elk ongeluk een fatale afloop kon hebben.

In het huidige tijdperk hebben crashes nauwelijks gevolgen voor de gezondheid van de coureurs. Dat lijkt positief, maar Moss bestrijdt dat op Servus TV. "Het is jammer dat de risico's aan het uitsterven zijn in de Formule 1. Het concept, het hele idee, is veranderd. Wij hadden plezier in het riskeren van lijf en leden, en dat is min of meer verdwenen. Als je geen gevaar wil lopen, dan moet je maar gaan tennisen, als je het mij vraagt."

Reacties (36)

Login om te reageren
  • ach ieder zo zijn eigen mening...

    • + 0
    • 19 jul 2012 - 14:45
  • Geef het even door aan Massa, De Villota en de families Surtees en Wheldon.

    • + 0
    • 19 jul 2012 - 14:49
    • je bedoeld die mensen die stuk voor stuk van tevoren op de hoogte waren van de gevaren van autosport?

      • + 0
      • 19 jul 2012 - 17:16
    • Beter kon je het niet verwoorden.

      • + 0
      • 19 jul 2012 - 18:58
    • Ja die.... wat een onzin.
      Iedereen kent de gevaren, waarom zouden ze de veiligheid niet verbeteren en de risico\'s op zwaar lichamelijk letsel (of erger) zoveel mogelijk wegnemen?

      Als een dierbare van jou iets overkomt, (bijvoorbeeld het verkeer) ga je hem/haar er toch ook niet op wijzen dat de risico\'s bekend waren. Dan ben je erg toch blij van dat de overheid en autofabrikanten zoveel mogelijk aan aan de veiligheid hebben gedaan.

      • + 0
      • 21 jul 2012 - 15:32
  • tja, elke opmerking hierover is overbodig....

    • + 0
    • 19 jul 2012 - 14:51
  • MeijsS666

    Posts: 82

    De titel goed neerzetten is ook een kunst. ammer ammer dat is toch Jammer!

    Ik weet niet of het beter is dat coureurs bij bosjes doodgaan, lijkt me toch ook niet echt goed voor de sport. Ik vind het een gave sport en kijk ook graag als er een flinke crash is, maar ik vind het toch ook wel prettig als de coureur daarna gewoon uitstapt.
    Daarbij zo ongevaarlijk is het ook weer niet, zie Kubica en Massa (een veer!). Daarbij zijn er afgelopen jaren in andere raceklasses nog wel degelijk doden gevallen.

    • + 0
    • 19 jul 2012 - 14:57
  • .Henry

    Posts: 1.308

    Zelf dacht ik hier ook zo over. Brengt toch extra spanning mee. Sinds de dood van Simoncelli ben ik hier toch anders over gaan denken, en hoop ik dat dit soort ernstige ongelukken de F1 nog jaren bespaard zal blijven.

    • + 0
    • 19 jul 2012 - 14:58
  • neor2

    Posts: 1.542

    Ik vind het alleen maar mooi dat het zo veilig is. Kubica in Canada was echt een ongeluk waarbij ik vol spanning zat te hopen dat hij er zonder al te zware verwondingen vanaf zou komen. Uiteindelijk had hij z\'n enkel gekneusd... geweldig toch om zo uit de auto te komen na een megaklapper!

    Overigens heeft Moss wel gelijk dat de sport veranderd is, de manier waarop een Maldonado rondrijdt... als hij in z\'n koppie zou hebben dat hij Hamilton of zichzelf wel dood zou kunnen rijden met z\'n agressieve gedrag op de baan dan zou hij zich wel anders gedragen. Wat dat betreft is de sport gewoon anders geworden, en wanen coureurs zich misschien wel te veilig soms.

    • + 0
    • 19 jul 2012 - 15:11
  • tja, het is altijd een beetje grijs gebied, toch hoop je als je een zeer zware klapper ziet dat de coureur in kwestie gewoon uitstapt, anderzijds heeft (in mijn ogen dan) de F1 in vroeger jaren toen de coureurs hun leven riskeerden, en daarmee echte helden waren (en niet van die kinderen als tegenwoordig) toch wel iets.
    heb onlangs de documentaire \"Grand Prix, the killer years\" zitten kijken, fascinerend beeldmateriaal, de rijders met hun rock \'n roll imago, levensgevaarlijke sport, de auto\'s bestonden grotendeels uit aluminium plaatmateriaal, incl. de brandstoftank,aan elkaar verbonden met popnageltjes, bij de geringste crash veranderde de wagen in een brandbom, maar het zou vandaag de dag gewoon niet meer kunnen, het is niet meer van deze tijd.

    • + 0
    • 19 jul 2012 - 15:34
    • Ik meld even het tragische ongeval van Jo Schlesser, die in een magnesium Honda in de stromende regen volledig uitbrandde...

      • + 0
      • 19 jul 2012 - 17:16
    • @Red-Stripe, wat te denken van de startcrash Monza, 1978, die uiteindelijk Peterson fataal werd, bizar gewoon.....

      • + 0
      • 19 jul 2012 - 18:20
    • Zeker. Of wat denk je van Monza 1970?

      • + 0
      • 20 jul 2012 - 06:58
  • Ik betreur de dood net zo erg als ieder ander. Wheldon was ik echt dagen aangeslagen door.
    Maar ik snap Moss wel. Dat de dood meerijdt is niet wenselijk, maar ik vind wel dat er voelbaar gevaar moet zijn. Juist dat genereert spanning, heldendom, [over]moed.
    Ik kom uit de \'oude tijd\' dus ik ben het van vroeger gewend en ik vind het verschrikkelijk als er iemand levend verbrand in zijn auto of iets dergelijks.
    Maar een klap als Kubica in Canada, of Burti op Spa, Sato in de Jordan in Oostenrijk... Hoe ik dan sta te zenuwen en te ijsberen voor de buis! Hoe ik vloek op de regie die dan niks in beeld brengt [ik hoef geen ingezoomde beelden van bewusteloze coureur], maar ik wil de bodylanguage kunnen lezen vd doktoren, is er paniek of is er rust?
    Het klinkt misschien verkeerd om dit \'mooie televisie\' te noemen, maar dit is een onderdeel vd sport.

    • + 0
    • 19 jul 2012 - 15:43
    • Amen...
      overigens, naar mijn mening kan mooie televisie kan zowel vrolijk, spannend als dramatisch zijn

      • + 0
      • 19 jul 2012 - 16:38
    • De F1 wordt langszaam een rondje om de kerk. Als je valt heb je een beetje auw en krijg je een pleister op je knie. Een levensgevaarlijke afdaling in de mist zoals in de Tour zit er niet meer bij.

      Ik zit niet te wachten op doden, maar ik zit ook niet te wachten op een steriele F1...

      • + 0
      • 19 jul 2012 - 22:29
  • sailor

    Posts: 11.131

    Wat een ongelofelijke domme mening van Moss.

    99.9% van alle mensen die betrokken zijn bij de formule 1 ( coureurs , teambazen , etc etc) vinden het fijn dat het veiliger is geworden binnen de formule 1.
    En ik vind het echt niet minder spannend nu.

    Het toejuichen van de regels die de formule 1 gevaarlijker maken is gewoon bezopen.

    • + 0
    • 19 jul 2012 - 19:06
    • maar over het toejuichen van regels die f1 gevaarlijker maken wordt toch helemaal niet gesproken?

      misschien heeft hij zich wat ongelukkig uitgesproken of zijn zn woorden wat verdraaid, maar ik begrijp zijn bedoelingen wel. ik vind het ook niet minder spannend, het is gewoon anders, het feit dat het vroeger gevaarlijk was had ook zn charmes
      Moss kan misschien gezien zijn leeftijd maar moeilijk wennen aan de huidige f1, waar het er op de baan misschien harder aan toe gaat maar er zijn geen dodelijke slachtoffers te betreuren, de wagens zijn inmiddels zo veilig geworden dat er bijna geen crash voor te stellen valt die niet goed zou aflopen, dit terwijl hij veel van zijn collegas heeft zien gaan in zijn tijd

      • + 0
      • 19 jul 2012 - 20:13
    • Ik denk dat hij die eindeloze uitloopzones in beeld heeft. Na Copse had je eerst een grasveld, nu heb je asfalt. Zo is half Brazilië asfalt in plaats van grind. Spa heeft ook al van die asfaltplakken. Zoals een freak accident al aantoonde bij Massa, ook asfaltstroken helpen niet.

      • + 0
      • 19 jul 2012 - 20:27
    • sailor

      Posts: 11.131

      \"Het is jammer dat de risico\'s aan het uitsterven zijn in de Formule 1.\"

      Hiermee geeft hij toch wel degelijk aan dat hij het gevaarlijker wilt hebben binnen de formule 1.
      Een crash moet volgens hem weer zeer ernstige gevolgen hebben voor een coureur.

      Dit kun je niet serieus nemen.

      En of z,n woorden verdraaid zijn , dat weet ik niet , hopelijk wel.

      • + 0
      • 19 jul 2012 - 20:42
    • Het is zo moeilijk Sailor om hierin de nuance die Moss [mijns inziens bedoelt] over te brengen! Je snapt toch ook wel dat Moss niet hoopt op meer doden of zwaargewonden? Maar de charme v/h gevaar. Het genereert heldendom. Gladiatorengevoel.
      Nu kunnen \'overbetaalde gesponsorde mennekes met sterralures\' F1 coureurs zijn. Vroeger moet je echt nog een extra bal hebben hoor, om dit risico te durven nemen. Om je leven in te zetten heb je gewoon moed of gekte nodig of liefst een combi daarvan. Maar dit droeg voor mij althans zeker veel bij aan de charme, aan de aantrekkelijkheid vd sport. Absoluut!
      Daarom vind ik Monaco nog steeds spannend. Gewoon omdat je daar met een beetje pech nog echt op een terrasje kun landen als je bolide begint te stuiteren [bij wijze v spreken]. Er is daar extra gevaar. Ook al gebeurt er niks, het genereert bij mij extra spanning. Gewoon zo van \'het kan hier goed mis gaan.\'
      Daarom vind ik het ook kwalijk als ze onder de noemer\' veiligheid\' de meedogenloze muur in Canada aanpassen, of de kuil in Melbourne [opkomen rechte stuk] eruithalen. Of het Interlagosasfalt egaliseren. Dit hoort m.i. juist bij de karakteristieken vh circuit!! Om het gevaar uit de F1 te halen op deze manier maak je ook een stuk vd charme vd sport kapot.
      Natuurlijk Sailor hoef je het niet met me eens te zijn, maar ik beleef dit oprecht zoals ik het zeg. De dood mag best wel wat dichterbij de vangrail staan, ipv dat hij niet eens aanwezig is. Dan kun je nl pas echt hopen dat hij zich koest houdt tijdens een race. Nu hoef je dat niet eens te hopen...
      Naja, die nuance als je \'m zelf niet voelt is moeilijk over te brengen denk ik.

      • + 0
      • 19 jul 2012 - 22:43
    • sailor

      Posts: 11.131

      Ik zie mensen schrijven dat de woorden van Moss misschien verdraaid zijn of dat ik de nuance niet zie wat Moss wilt overbrengen.
      Daar kan ik al van zien dat jullie er ook niet echt mee akkoord gaan hoe Moss het in het artikel verteld , maar jullie vertellen gewoon wat jullie graag zouden willen lezen.
      Maar ik lees gewoon wat er staat , als we alle artikels van deze site anders moeten gaan lezen dan wat er staat , dan is onbegonnen werk.

      En daarbij ,veiligheid is met afstand de nummer 1 prioriteit en dat dan de zogenaamde charme,s van een circuit verloren gaan , dan is dat maar zo.
      Dat mag nooit andersom zijn
      Ergens anders heb ik gelezen dat Moss het liefst wilt dat langs het hele circuit dikke muren worden gebouwd en geen uitloopzone,s meer zijn.
      Gelukkig werkt hij niet bij de FIA...
      En trouwens er zijn toch nog genoeg ongelukken gebeurt waar het maar net goed is afgelopen , neem het ongeluk van Massa bijvoorbeeld.
      En de door jouw genoemde baan in Monaco.
      Laten we niet vergeten dat Rosberg in de vrije training een behoorlijk crash had en Perez ging nog wat harder van de baan dat weekend en hield daar een hersenschudding en een gekneusde dij aan over.

      Er zijn sinds het ongeluk van Senna geen dodelijke ongelukken meer gebeurt in de formule 1 en dat is gewoon 3 maal chapeau , dat is gewoon heel mooi.

      • + 0
      • 20 jul 2012 - 01:02
    • Beri

      Posts: 6.386

      @sailor: het is jouw opvatting dat Sir Moss vindt dat het gevaarlijker moet. Dat lees is er dus niet uit. Een voorbeeldje is al genoemd. Waar je vroeger boette voor een stuurfoutje in een bocht doordat je vast in het grind kwam te staan of spinde, daar ga je tegenwoordig gewoon verder omdat er toch genoeg asfalt ligt.
      Kijk dat is ook een risico wat weggenomen wordt en mijnsinziens in het beeld van Sir Moss past wat ik lees.
      Daarbij snap ik alleen niet hoe jij het in je hoofd haalt om een held van de eerste generatie dusdanig te bashen alsof hij een retarded person is. Wat ik al eerder zei, als iemand recht heeft om over een vermindering van risicos te praten in de Formule 1 dan is het Moss wel.

      • + 0
      • 20 jul 2012 - 07:04
    • sailor

      Posts: 11.131

      Beri,

      Ik heb helemaal niks tegen persoon Moss , ik ben het alleen totaal niet eens met zijn stelling , maar verder heb ik zeker respect voor de man , dat staat er helemaal los van.
      Zo ben ik het met Schumacher ook niet eens over de kwestie \" bandenoorlog\" maar dat wil niet zeggen dat ik vind dat Schumacher het slecht doet nu , integendeel hij doet het momenteel heel erg goed.

      Je geeft ook aan dat als je tegenwoordig spint je gewoon kan verder daar waar je vroeger in het grind stond.
      Maar dat was voor Moss niet genoeg , hij wilt het liefst dat je tegenwoordig tegen een dikke muur knalt zodat een coureur ook merkt dat hij een foutje heeft gemaakt..
      Kom op zeg , wie bedenkt nou zoiets..
      En dan roepen hier mensen dat Moss zeker niet wilt dat het gevaarlijker moet worden in de formule 1...

      Maar goed mijn mening is duidelijk , en daar laat ik het dan ook bij.

      • + 0
      • 20 jul 2012 - 11:48
    • @Sailor:
      ik ben het ook niet oneens met jou hoor, alleen deel jij die andere kant vd medaille die ik wel zie/vind niet met me. Doden in de F1 is niet meer v deze tijd en theoretisch is het natuurlijk nog steeds mogelijk. Kijk maar naar Monza 2000 of Villeneuve in Melbourne achterop Ralf [dode marshall/publiek?]. Freak accidents kunnen overal de kop op steken.
      Maar nu zie die gevaarlijke bocht op Interlagos gaan aanpassen, of de tamburello na Senna\'s ineens verpesten...Begrijpelijke reacties, maar als je deze lijn doortrekt verdwijnt er teveel uitdaging vind ik. Er horen lijpe passages in een circuit te zijn vind ik. Onder de noemer \'wie heeft de grootste ballen?\' Het is per slot v rekening geen korfbal.
      Eau Rouge ook niet meer wat t geweest is en die Nordschleife spreekt nog steeds tot de verbeelding van iedere topcoureur. Begrijp je welk punt ik wil maken?
      Ik ben het eens met jou mbt dat we blij mogen zijn dat er al heel lang geen coureur meer t leven liet in de F1, maar ik vind dat je met het aanpassen van circuits onder de noemer veiligheid verkeerd bezig bent. Veiligheid [HANS systeem, strengere crashtests etc] kan ik alleen maar toejuichen. Maar van een circuit lay out blijf je af vind ik.

      • + 0
      • 20 jul 2012 - 11:58
  • Ik snap Moss goed, en iedereen die hier denkt dat hij de f1 gevaarlijker wil hebben heeft het niet begrepen...

    • + 0
    • 20 jul 2012 - 03:01
  • Beri

    Posts: 6.386

    Heerlijk al die mensen die het beter willen en moeten weten. Als iemand echter recht van spreken heeft betreffende dit onderwerp dan is het Sir Stirling wel.

    • + 0
    • 20 jul 2012 - 07:00
  • Big_El

    Posts: 2.137

    De discussie over nuance en verdraaiing (zou niet vreemd zijn, aangezien nuances in het engels moeilijk te vertalen blijken) is simpel op te lossen: zoek de engelse versie van het totale interview.

    Het zou niet voor het eerst zijn dat er een onderdeel uit een interview wordt gehaald en daardoor in een heel verkeerd daglicht komt te staan...

    • + 0
    • 20 jul 2012 - 07:43
  • Even wat achtergrondinformatie over Moss, zodat het artikel in het juiste licht kan worden gelezen. Ik heb veel interviews van Moss gezien op internet en tv, dus ik meen te weten hoe de man denkt.

    Ten eerste is Moss een man, die zelf ook in zijn actieve carriere heeft genomen. Hij was niet bang om te verongelukken, maar hij wist wat hij deed. Hij was niet roekeloos, maar zich ten volle bewust van de gevaren.

    In 1959 wist hij de seizoensopener te winnen met banden die tot op het canvas waren versleten (nog erger dan die van Hamilton in China in zijn debuutjaar). Om zijn banden te sparen reed hij door het gras in plaats van over het asfalt (waar kon) omdat dat minder tijd kostte dan nieuwe wielen halen.

    In 1962 had hij een ongeluk dat bijna fataal was. Toch was hij een van de grootste tegenstanders van meer veiligheid in de Formule 1 zoals dat door onder andere Jackie Sterwart werd gepropageerd. Zijn motto was altijd dat het een gevaarlijke sport is en moet blijven, een sport voor helden en niet voor watjes.

    Ongelukken zoals die van Burti (Spa), tussen Coulthard en Wurz, en zelfs die tussen Schumacher en Albert hadden in zijn tijd nooit gebeurd. Er was veel meer respect tussen de coureurs onderling en zelfs echte vriendschap. Vriendschap zoals tussen Fangio en Moss, Stewart en Cevert, Senna en Berger. Het wederzijdse respect was groter, omdat elk foutje fataal kon zijn voor jou of je collega.

    Dat is iets wat Moss vaak herhaalt en naar mijn mening is het zeer waarschijnlijk de achterliggende gedachte (en wellicht de aanleiding) van het stukje. Het gaat Moss er echt niet om dat er doden moeten vallen, maar het feit dat dat het wederzijdse respect tegenwoordig (soms) ver te zoeken is, dat \'men\' (veel) kamikazeacties uitvoert en geen weet meer lijkt te hebben dat de basis is dat het een gevaarlijke bezigheid is.

    Natuurlijk zeggen veel coureurs wel dat het zo is, maar het besef lijkt niet meer dan oppervlakkig aanwezig, is iets wat Moss vaak zegt. Dat is de reden (volgens mij) dat hij dit zegt. Dus geen sensatiezoekerij, maar meer een wens om de sport dusdanig te veranderen dat er weer een hechte band tussen de coureurs ontstaat - of je hem nou mag of niet - met wederzijds respect en strijd op het randje (maar NOOIT er overheen!).

    Mijn duit in het zakje...

    • + 0
    • 20 jul 2012 - 08:22
    • winti

      Posts: 1.664

      Mooi uitgelegd, maar ik heb hem ook vaak horen zeggen dat hij als coureur die spanning op leven en dood nodig had. De beleving is dan natuurlijk veel intenser en dat kan iedereen beamen die de angst voorbij is en zo hard rijd als de machine of de weg toelaat.

      Ook voor de kijker wordt het daardoor intenser. Je leeft automatisch veel meer mee. Dat is ook wat zeswieler bedoeld denk ik. Daardoor wordt de onderlinge band tussen de coureurs natuurlijk ook sterker, maar het is hem persoonlijk toch echt om het overwinnen van de angst te doen. Nu dat element veel minder aanwezig is beleefd hij het als kijker ook veel minder intens.

      Dat is ook bij mij het geval. Ik kijk sinds de jaren \'70. Lauda is een van mijn grootste helden, vooral omdat hij het overleefd heeft en hoe! Maar het onderwerp is taboe omdat het tegelijkertijd te erg voor woorden is. Echter je hoort soms ook schokkende ervaringen van soldaten waar ze van genoten hebben. Die kunnen ook verslaafd raken aan die intensiteit en adrenaline. Daardoor worden ook zij helden of killers of raken ze getraumatiseerd.

      • + 0
      • 20 jul 2012 - 08:46
    • Dank voor de aanvulling!

      • + 0
      • 20 jul 2012 - 09:31
    • Helemaal mee eens red-stripe! Mooi verwoord..

      • + 0
      • 21 jul 2012 - 01:24
  • mooi aan de geweldige berichten te lezen dat ieder hier ook een zeer uitgesproken mening over heeft, een vd redenen dat ik vaak deze site bezoek

    • + 0
    • 20 jul 2012 - 10:30
    • Ja, ik vind de reacties vaak interessanter dan het artikel. :-)
      Goed gesproken hierboven ook van Winti en Red Stripe.
      Ik was als kind ook voor Lauda, precies om die reden. Topen hij als mummie Monza deed 6 weken na zn crash... Dat weet ik nog zooo goed! Ik heb met open mond de beelden gezien; maakte zoveel indruk, dat ingezwachtelde mummihoofd waar het bloed doorheen kwam! die man was een überheld voor me!

      • + 0
      • 20 jul 2012 - 12:04
    • szixxx

      Posts: 4.764

      @De Zeswieler: Dat is toch bijna altijd al zo ;-)

      • + 0
      • 20 jul 2012 - 12:27
  • Ik ben het enigszins eens met Moss.
    De mannen van toen waren helden en hadden geluk als ze 3 zeisoenen zonder kleerscheuren doorkwamen.
    Voor de race iedere collega nog even de hand schudden, na de race kon dat misschien niet meer...
    Natuurlijk zijn doden in de racerij nog steeds mogelijk, maar het heroische is er allang uit gehaald.
    De gewone doorsnee man op straat moet nog steeds iets hebben van: Wat die Vettel, Alonso, Button of noem maar doet, zou ik ook wel willen durven, maar het is mij toch te gevaarlijk...

    @Zeswieler verwoordt het volgens mij het beste mijns inziens,ik sluit me volledig bij zijn mening aan.

    • + 0
    • 20 jul 2012 - 15:31

Gerelateerd nieuws