Column: Recente ontwikkelingen kunnen Liberty in zwaar weer brengen

Het weer was tijdens het Grand Prix-weekend in Monaco wisselend, variërend van zonneschijn via bewolkt tot her en der een spatje regen, maar de meeste vooruitzichten misten de perfecte storm die op de achtergrond ontstond. Het tragische overlijden van Mercedes F1’s voorzitter Niki Lauda was slechts een van de symptomen daarvan, net als de beslissing van de FIA om de veelgeprezen tender voor de versnellingsbakken te schrappen.

Vorig jaar werd er op de vrijdag in Monaco een bijeenkomst gehouden met alle teambazen om de transitie naar de Formule 1 na 2020 te bespreken, maar dit jaar was er amper een teambaas te vinden op de rustdag. Het is niet alsof de technische en sportieve reglementen voor 2021, het herziende besturingsproces en de commerciële details in kannen en kruiken zijn – dat maakten teamleden tijdens de FIA-persconferentie wel duidelijk op de vorige dag – maar verrassend genoeg besloot de Formule 1 niet samen te komen op vrijdag.

Natuurlijk heeft Niki’s (niet geheel onverwachte) dood waarschijnlijk meer directe impact op Mercedes dan op de Formule 1 als geheel – hoewel zijn scherpe perspectieven en vaak pittige uitspraken door iedereen gemist zullen worden – maar de realiteit is dat hij voor 10 procent aandeelhouder was in het team. Moederbedrijf Daimler heeft een terugkoopoptie op de aandelen na 2020. Wat gebeurt er in de tussentijd met zijn stemrecht op dit cruciale moment?

De dood van Niki, die kort na die van Charlie Whiting komt, onderstreept dat iedereen in de Formule 1 menselijk is – als van alle mensen ook Niki dood kan gaan, waarom zou dat ons dan niet gebeuren – en dus is het een goede herinnering dat de Formule 1 de opvolgingsplannen op alle niveaus goed moet structureren.

Voor het idee: Liberty CEO Chase Carey wordt op 22 november 66 en heeft dus een ‘normale’ pensioenleeftijd bereikt, terwijl Managing Director Ross Brawn de volgende dag 65 wordt en FIA-president Jean Todt (73) aan zijn laatste termijn bezig is, die afloopt aan het eind van 2021.

Barsten in standaardisatie-strategie Liberty

Velen geloven dat het door de verhoudingen tussen dit trio komt dat er recentelijk een gebrek is aan grote polemieken. Wat als deze situatie echter om een of andere reden verandert?

Hoewel de koerswijziging van de FIA met de tender voor de versnellingsbakken slechts een enkele, maar wel grote groep componenten betreft, benadrukt het twee cruciale factoren: natuurlijk de invloed van de teams in het regelgevingsproces voor na 2020 en de eerste barsten in de standaardisatie-strategie van Liberty. De overgebleven impact van de beslissing gaat verder dan een cluster met versnellingen, met het gerucht in de paddock dat een aantal vergelijkbare tenders op korte termijn ook teruggetrokken worden.

Niet onverwacht bevestigden diverse bronnen in Monaco dat Ferrari haar jaarlijkse ‘long-standing team’-bonus blijft krijgen, hoewel het minder wordt dan de enorme bedragen dat het nu ontvangt. Liberty’s redenatie is dat een uitgavenplafond elk prestatievoordeel, dat Ferrari via de bonus ontvangt, beperkt omdat het team niets meer dan het plafond mag uitgeven.

Alles goed en wel, maar die logica veronderstelt dat een plafond van maximaal 200 miljoen dollar ingesteld wordt en dat beperkingen van de salarissen van coureurs daarbij ingegrepen zijn. Zo niet, dan zouden we de eerste coureur kunnen krijgen die meer dan 50 miljoen dollar per jaar verdient en dat kunnen andere teams zich niet veroorloven.

Ferrari lijkt vetorecht te behouden

Dan is er de vraag rond het historische veto dat Ferrari heeft over toekomstige reglementswijzigingen: nadat Ferrari-teambaas Mattia Binotto GPToday.net in Spanje vertelde dat het team ‘hoopte dat we hetzelfde vetorecht kunnen behouden’ en impliceerde dat het alle teams zou beschermen tegen onzinnige veranderingen, stelde deze schrijver een vraag over dat behoud aan een aantal teambazen in Monaco, zowel binnen als buiten de persconferentie van de FIA.

Buiten antwoorden als ‘het is sullig’, ‘het is ouderwets’ en ‘fijn dat Ferrari voorstelt alle teams te vertegenwoordigen’, is het overgrote sentiment in de paddock onder teambazen dat het veto geschrapt moet worden. Allen hebben ze zich er echter bij neergelegd dat Liberty toegeeft aan de eisen van Ferrari en staan ze toe dat de Scuderia haar veto behoudt.

Dit komt ondanks dat Brawn in een interview in 2018 zei: “De sport moet eerlijk zijn voor alle deelnemers en daar hoort Ferrari ook bij.” De implicatie is dat de sport niet eerlijk zal zijn voor alle deelnemers – wat vervolgens de vraag oproept of de Formule 1 zichzelf wel een sport kan noemen, aangezien een sport bij definitie eerlijk moet zijn.

Het behoud van het veto van Ferrari is bovenal significant, omdat het wijst op verdere afbreuk van de doelstellingen die Liberty voor na 2021 gesteld heeft.

Wat zijn de mogelijke gevolgen van het vetorecht?

Het toestaan dat Ferrari dergelijke macht houdt werpt inderdaad pertinent vragen op over de hoogte van het veelgeprezen budgetplafond en wanneer het geïntroduceerd gaat worden: Wat als Ferrari het concept van een budgetplafond in zijn totaliteit met een veto tegenhoudt, net zoals in 2009, toen de FIA onder Max Mosley de introductie van een plafond van 40 miljoen dollar plande?

Het is waar dat de dreiging nooit doorgezet werd, maar alleen omdat het probleem opgelost werd (het plafond van de FIA werd uiteindelijk geschrapt), maar het feit is dat Ferrari gerechtelijke stappen voorbereidde tegen de FIA in de rechtbank van Parijs om de voorgestelde reglementswijzigingen voor 2010 te blokkeren.

Recenter dreigde Ferrari voorgestelde veranderingen aan het motorreglement tegen te houden – wat bewijst dat het veto eigenlijk een geladen pistool is, zoals Todt het ooit noemde. Stel je de staat van de reglementen voor na 2020 voor als Ferrari besluit enkele of alle veranderingen tegen te houden – onder deze omstandigheden zou de Formule 1 weinig anders worden dan waar we momenteel onder lijden, ondanks constante bevestigingen van Liberty dat de Formule 1 na 2020 sterk gaat veranderen.

Deze factoren vallen echter allemaal onder de directe controle van Liberty, maar desondanks hebben ze allemaal de potentie om de grote plannen van de Formule 1 voor na 2020 flink te ontwrichten, tenzij er goed gemanaged wordt. Er zijn echter een aantal dreigingen die buiten de jurisdictie van Liberty vallen en allen zijn ze in staat om zelfs de best-geplande plannen te verstoren of zelfs volledig te ontwrichten.

De dreiging van het vertrek van Mercedes

De eerste hiervan zijn de potentiële beslissingen op het niveau van de besturen van motorfabrikanten om terug te trekken uit de Formule 1 – net zoals de massale uittocht in 2008-2009. Dit is natuurlijk een jaarlijkse dreiging, maar clausule 2.1 van hun respectievelijke bilaterale overeenkomsten met Formula One World Championship Limited (nu bestuurd door Liberty) bepaalt de termijnen van deelname slechts tot eind 2020. Dat is echter nog maar 19 maanden weg.

Er wordt steeds vaker gezegd dat Mercedes F1 Team na die datum gaat vertrekken; mogelijk blijvend als motorleverancier, maar alleen door de enorme ontwikkelingskosten die over de afgelopen tien jaar gemaakt zijn en omdat de motorreglementen tot 2025 redelijk stabiel blijven.

Ondanks ontkenningen van Toto Wolff dat hij een aanbod overweegt om zich bij Liberty te voegen als CEO – met Carey die aanblijft als voorzitter – werd er ook in Monaco over gesproken. Een bron stond erop dat de gesprekken door bleven gaan en ontkende de ontkenningen van Wolff met: “Toto heeft spanning nodig in zijn onderhandelingen met Liberty.” Cruciaal hierbij is dat deze bron niet onze oorspronkelijke bron was…

Benoeming Källenius roept vraagtekens op

Natuurlijk heeft Mercedes deze suggesties verworpen, maar dat zou het team hoe dan ook doen – daar komt bovenop dat de beslissing misschien nog niet genomen is door de veranderingen in de top: vrijdag treedt Dieter Zetsche, voorzitter van Daimler en CEO van de passagierauto-afdeling van Mercedes, officieel terug en zijn plaats wordt overgenomen door Ola Källenius, de eerste niet-Duitser en niet-ingenieur die het bedrijf gaat leiden.

De Zweed was instrumentaal in het bedenken van de elektrische strategie van het bedrijf en hij vertelde recent aan Autoweek: “We kunnen er niet omheen dat de wereld richting zero-emission gaat op de lange termijn. In de komende vijf tot tien jaar zullen elektrische voertuigen met batterij een absoluut cruciale rol spelen voor ons om dat te bereiken.” Daarna bevestigt hij dat hij 5 miljard pond aan kosten wil besparen bij Mercedes voor 2021.

Zal Källenius, de drijvende kracht achter tien puur elektrische Mercedes-Benz-auto’s – waarvan de eerste eerder deze maand werd gelanceerd – eind 2020 de stekker uit de Formule 1 trekken? Vooral gegeven de sprankelende reeks successen van het team, van waar er slechts nog een weg bewandeld kan worden – naar beneden… Niet noodzakelijk, maar het punt is dat hij mogelijk wel besluit het te doen – en dat besluit ligt buiten de directe controle van Liberty.

Denk nu eens na over de impact van zo’n actie, vooral als het motorprogramma tegelijkertijd stopgezet wordt (en dat kan) – en Mercedes haar volledige autosportbudget in de Formule E steekt; denk eens aan de prikkel die het die klasse zou geven.

Fusie Renault en Fiat Chrysler vergroot zorgen Liberty

Terwijl Ferrari-CEO Louis Camilleri ten tonele verscheen in Monaco, blonken de hoofden van de andere grote Europese, in de Formule 1 actieve autofabrikanten – Alfa Romeo en Renault – uit in afwezigheid. De reden waarom werd op maandag duidelijk: de financiële media meldden dat Renault, dat al een alliantie vormt met Nissan, en Fiat Chrysler Automobiles de mogelijkheden voor een fusie verkennen.

De waarschijnlijkste uitkomst is dat de Agnelli-familie de grootste aandeelhouder wordt in wat de grootste automobielgroep ter wereld wordt, waarbij het 29 procent van de aandelen krijgt. De belangrijkste reden voor de fusie: Renault’s voorsprong in elektronische techniek en zero-emission-voertuigen…

Renault was een van de eerste fabrikanten die tot de Formule E toetrad, maar toen het de in Witney-gevestigde Formule 1-operatie weer terug had gekocht van Genii, werd het elektrische raceteam doorgeschoven naar alliantiepartner Nissan. Na de FCA-fusie zou de groep aandelen hebben in twee Formule 1-teams: Renault en Alfa Romeo, waarvan geen van beiden momenteel winst maakt of enorme bonussen binnenharkt.

Vertrek Renault en Alfa Romeo niet ondenkbaar door Formule E

Na de arrestatie van voormalig Renault/Nissan-CEO Carlos Ghosn staat de Frans-Japanse alliantie onder druk en er wordt gezegd dat ze eerder opgaan in FCA dan dat er een volledige fusie plaatsvindt. Daardoor zou Nissan helemaal haar eigen weg kunnen gaan, zowel zakelijk als in de autosport.

Hoewel het nog vroeg dag is, is het niet onmogelijk dat de voorziene Renault-FCA Group besluit om de stekker uit een (of beide) van de Formule 1-teams te trekken, vooral als er druk op staat om je commercieel te binden voor 2021 en daarna. Ook zou een van de merken doorgeschoven kunnen worden naar de Formule E.

Waarom? Denk aan het interne conflict: de Agnelli-familie bestuurt Ferrari (hoewel dat via een aparte entiteit gaat) en Alfa. Is het logisch om alle drie merken in de Formule 1 te houden als er gefuseerd wordt met Renault? Na het winnen van de oorlog om Ferrari’s LST-bonus en het vetorecht te behouden kan de familie Agnelli besluiten om zowel Renault als Alfa uit de Formule 1 terug te trekken. Waarom niet?

Ten slotte is daar de dreiging van de Formule E zelf: waar de Formule E ooit het zielige broertje was onder de FIA-kampioenschappen en slechts als serie georganiseerd werd, wordt er nu gesproken over een volledige status als wereldkampioenschap. Daarmee komt het op gelijke hoogte met de Formule 1, het WEC en het WRC en boven de Formule 3 en Formule 2, die in het voorprogramma van de Formule 1 rijden.

Wie weet sieren Renault en/of Alfa Romeo (dat recent het concept van de Tonale onthulde en daarvoor een volledig elektrische optie heeft) de grid van de Formule E, net als Nissan als de Frans-Japanse fusie desintegreert. Hoe zou Liberty de daardoor ontstane open plekken op de grid van de Formule 1 opvullen, gegeven dat er op de horizon ook geen nieuwe teams klaarstaan.

Negatief domino-effect blijft mogelijk

Er zijn geen duidelijke indicaties dat iets van het hiervoor genoemde ook echt gaat gebeuren, maar ieder scenario is perfect voorstelbaar. Het feit dat er niet meteen directe verbindingen zijn tussen het een en het ander voorkomt een domino-effect niet meteen. Een voorbeeld: een vertrek van Mercedes zou ervoor kunnen zorgen dat Alfa Romeo (en/of Honda) volgen; tevens zou het gebruik van het veto door Ferrari rond het budgetplafond kunnen leiden tot het vertrek (of het failliet) van een aantal teams.

Uiteindelijk zou de Formule 1 tegen drie niveaus van dreiging op kunnen lopen in de voorbereidingen op 2021: dreigingen binnen de directe controle en verantwoordelijkheid van Liberty, waar het rond kan handelen; dreigingen waar Liberty geen directe controle over heeft, maar waarvan de effecten beperkt kunnen worden; en ten slotte de dreigingen waar Liberty totaal geen controle heeft – direct en indirect.

De ergste wereldwijde catastrofes vonden plaats nadat een serie op het oog niet-gerelateerde gebeurtenissen tegelijk plaatsvonden – en tenzij de Formule 1 ieder aspect van de transitie richting 2021 en daarna perfect weet te managen en perfecte plannen maakt voor factoren buiten haar controle, dan zou de sport geraakt kunnen worden door een perfecte storm.

De positieve kant is echter dat de sport zichzelf dan op nieuw zou kunnen uitvinden door de haveloze restanten van het recente verleden achter zich te laten en schijnend op te staan uit de enorme ravage die de storm heeft aangericht.

Joeppp

Posts: 7.719

Het probleem is volgens mij dat Liberty geen ervaring heeft met de F1 en daarom niet daadkrachtig is richting de constructeurs. Ze geven steeds een beetje waardoor een ander ook weer wat meer wil hebben. Hierdoor ontstaat een overeenkomst die uit compromissen aan elkaar hangt en waar uiteindelijk... [Lees verder]

• 1
• 29 mei 2019 - 14:57

Alle 10 comments ▼