138
Bij feesten en partijen was ik altijd het buitenbeentje als het ging over hobby’s en liefhebberijen. Tot pak ‘m beet zes jaar geleden noemde ik vaak als enige Formule 1 als de sport waarvoor ik thuisbleef. Sterker nog, ik wilde van de autosport mijn werk maken. Veelal onbegrepen. Ach, niet iedereen heeft dezelfde smaak. Op een gegeven moment raak je eraan gewend.
Fast forward zes jaar en Max Verstappen heeft Formule 1 nationaal weer op de kaart gezet. Tegenwoordig is het niet meer gek om Formule 1-liefhebber te zijn, sterker nog, vrijwel overal wordt er over de koningsklasse gepraat. Eigenlijk is het stiekem heel leuk, zoveel aandacht voor je favoriete sport, maar ik merk dat er op de achtergrond een hele duistere online wereld loert. Eentje die mij zorgen baart. Verklaar je nader, René – ga ik doen.
'Topteam wil Max Verstappen per direct wegkapen bij Red Bull'
Verstappen kondigt langverwachte deal met Aston Martin aan
Eén uur en drie kwartier na de start van de Grand Prix van Turkije van afgelopen zondag klom favoriet Verstappen gedesillusioneerd uit zijn wagen. Geen zege, zelfs geen podium – plek zes. Verstappen somde een waslijst aan factoren op die hem parten hadden gespeeld. Analyticus Robert Doornbos stelde bij de Nederlandse zendgemachtigde dat het onder de streep gewoonweg ‘een van Verstappens slechtste races ooit’ betrof. Ik ben blij dat Doornbos dat durfde te zeggen.
Macht van de boodschapper
Waarom? In een tijdperk waarin demonisering een grote rol speelt, groeit de verdeeldheid als er voor groot publiek niet op normale toon over verschillende opvattingen wordt gesproken. Oftewel: als Verstappens resultaat eens tegenvalt, is het voor de discussie heel gezond om mogelijke fouten te benoemen – wat eigenlijk vrij zeldzaam is.
Als we met zijn allen kritiek op de persoon bij voorbaat wegwuiven, wordt er een schijnwerkelijkheid gecreëerd waarin het onderwerp een onaantastbare status heeft. Het speelt verafgoding in de kaart. Iedereen die over een afwijkende mening beschikt, komt in zo’n wereld héél gauw in de gevarenzone. Dat kan toch niet de bedoeling zijn?
Stel je voor dat alle media melden dat één van de coureurs belachelijk goed is, maar zijn team uit hopeloze faalhazen bestaat. De kans is groot dat je zijn optredens sneller zal verdedigen, vanwege de informatie die jij tot je neemt. Het zou heel best mogelijk kunnen zijn dat deze informatie foutief is, maar omdat jij vertrouwen hebt in de media, neem je het voor waarheid aan. Dit is min of meer hoe framing werkt, en daar is in principe helemaal niets verkeerds aan – er blijkt enkel uit dat de strategie van boodschapper werkt. Het wordt pas problematisch als dit een strategie van journalistieke bedrijven betreft – dat wil zeggen dat zij een coureur met voorbedachten rade op een voetstuk plaatsen, omdat ze op die manier inkomsten genereren.
Tijdperk van demonisering
Zolang tegengeluid zelden klinkt, krijgt verdeeldheid kans om te groeien. Afgelopen weekend als voorbeeld. Er gingen meerdere stemmen op die het met Doornbos eens waren, maar zij werden op sociale media en in reactiefora te pas en te onpas de grond ingestampt. Er zijn genoeg Nederlandse Formule 1-liefhebbers die kritisch naar het handelen van álle coureurs kijken, vanwege hun passie voor de sport. Om ze bij iedere vorm van kritiek op specifiek Verstappen online neer te zetten als ‘azijnzeikers’ zegt wat mij betreft veel over welke vorm de framing heeft aangenomen.
Van journalistieke organisaties mag worden verwacht dat zij het nieuws van alle kanten belichten. Zo hoort het ook: als een schaatser een wereldrecord rijdt, is hij of zij een gevierde atleet. Maar als-ie de kruising mist, dan kan diegene rekenen op kritische vragen. Als kritiek op één specifieke coureur door veelgelezen of -bekeken media als quatsch wordt afgedaan, stijgt er een Noord-Koreaanse geur op.
Tijd voor verandering
Gezonde discussie over Verstappen is lastig. Het tijdperk van demonisering heeft online dusdanige vormen aangenomen dat mensen met verschillende meningen elkaar geregeld op verbale uppercuts trakteren. Dit is te herleiden tot online gedrag en de anonimiteit daarvan, maar zeker ook door de manier van framing waardoor ‘de onpopulaire mening’ bij voorbaat in het verdomhoekje staat.
Uit angst voor buitensporige reacties blijven kritische liefhebbers maar stil. Voor velen gaat op deze manier de lol eraf.
Het zwaard van Damocles hangt boven het interactief liefhebben van de Formule 1 in ons land – moeten we maar terugverlangen naar de tijd voor sociale media haar intrede deed en er geen Nederlandse coureur aan de top stond, of kunnen we ons in de nabije toekomst losweken van framing, aanleren om elkaar in de waarde te laten en afwijkende meningen tolereren?
René Oudman
Twitter: @reneoudman
Grand Prix van Australië
C. Sainz jr
972 leden hebben dit team als favoriet
Pietje Bell
Posts: 27.728
"Gisteravond werden we nog als idioten aangesproken. Anders kan ik het “De Goedheiligman gaat in zijn eentje inkopen doen” van premier Rutte niet verklaren."
Wij moesten meteen heel erg lachen, maar zeiden ook meteen.... wat goed dat hij beseft dat er ook kleine kinderen naar de TV kijken of... [Lees verder]