Column: Voor Walker was niemand een onbekwame bokkelul

“And I’ve got to stop, because I’ve got a lump in my throat” is de Britse, internationaal meer bekende variant op ‘johee johoo’, etc. Van sportverslaggevers wordt verwacht dat ze objectief zijn, iets wat verrekte moeilijk uitvoerbaar blijkt als er een persoonlijke band met de atleet of het team in kwestie is.

Emoties kregen de overhand bij de Britse commentator Murray Walker, toen Damon Hill in 1996 het wereldkampioenschap won. Walker kende Damons vader Graham Hill goed, wist door wat voor diep dal de familie na het overlijden van de broodwinnaar was gegaan en zag Grahams zoon tegen alle verwachtingen in de ultieme kroon op het werk zetten.

Murray Walker was het geluid van de Formule 1. Decennialang schalde hij door woonkamers, het commentaar op eigen manier verzorgend. Bevlogen, enthousiasmerend, maar altijd keurig – bogend op Britse decency.

Hyperactief inner child

Walker, die afgelopen zaterdag op een prachtige leeftijd van 97 jaar overleed, was de enthousiasteling waarvan je iedereen er eentje in zijn of haar leven gunt. Hij kon met dusdanig veel passie over de sport praten dat de toehoorder er zelf halsoverkop verliefd op werd, zonder mogelijk ooit maar een seconde van de sport te hebben gezien. Dit alles bereikte hij zonder een dwingende of autoritaire ondertoon.

Liefde voor de sport was leidend – of het nou twee of vier wielen had, honderd of driehonderd kilometer per uur reed, Walker liet tot op hoge leeftijd het hyperactieve inner child langs de kant jubelen.

Natuurlijk had Walker als marketingman goed in de smiezen wat de vraag van het publiek was om het aanbod er zodoende op te creëren, maar nimmer ging dat ‘ten koste van’. Daardoor werd hij meer dan gedoogd door de rijders – tenzij sidekick James Hunt weer eens een knuppel in het hoenderhok gooide (Patrese, Jarier), maar dat is een ander verhaal.

Geen onbekwame bokkelul

It’s lonely at the top – eenzaamheid kan leiden tot een angst voor het vergankelijke. Voor jou zijn er namelijk, in vrijwel iedere situatie, tien anderen. Een rol als Formule 1-commentator is bovendien eentje waar wel meer dan tien anderen over dromen. Het gevaar van angst voor vergankelijkheid is dat het bepaald, kolderiek gedrag in de kaart speelt.

Het tegenwerken van de normale gang van zaken kan op korte klap uitvoerbaar en effectief lijken, op langere termijn is het een illusie. Wie niet van de troon wil lazeren, wordt eraf gesmeten. Angst voor vergankelijkheid is bovendien katalysator voor gedachten als ‘ze vallen mij aan’. Typerend voor een persoon is de manier waarop er met vergankelijkheid wordt omgegaan. Wordt kritiek bijvoorbeeld weggewoven als ‘dat wat onbenullen spuien’, of wordt het omarmd om tot een hoger niveau te reiken?

Walker voelde zich voor niemand ‘te groot’. De welbekende Murrayisms sluiten daar perfect bij aan – Walker had er een handje van om tijdens liveverslag tautologieën of verhaspelingen de wereld in te slingeren en schaamde zich daar stiekem voor, ondanks dat menigeen het juist aandoenlijk vond – tekenend voor diens enthousiasme. ‘Dit zou Senna’s derde zege op rij zijn … als-ie de vorige twee tenminste had gewonnen’, bijvoorbeeld. “Unless I’m very much mistaken” werd uit voorzorg toegevoegd aan het verslaggevende vocabulaire.

Treffend was het terugkerende vasthouden aan normen en waarden, ondanks zijn fijngevoeligheid en kunde om problematiek zeer treffend te beschrijven. Als iemand voor de zoveelste keer achterstevoren in de muur stond werd dat weliswaar tongue in cheek benoemd, maar was de coureur in kwestie geen onbekwame bokkelul.

Munt slaan of genereren?

Er zijn ontzettend veel positieve verhalen over Walker, maar ik pik er één opmerkelijke uit, één alomvattende, die ik kortgeleden hoorde.

Een persvoorlichter beschreef een evenement dat enkele jaren geleden werd georganiseerd. Let wel: Walker was toen al hoogbejaard. De Britse commentator was geboekt om eventjes te vertellen over de sport, maar bleef uiteindelijk de hele dag hangen – om uiteindelijk iedere aanwezige te hebben gesproken, en zelf de stoelen op te ruimen.

Een man als Murray Walker doet je denken aan bepaalde omgangsvormen, aan bepaalde gedragingen. Is het nodig om altijd maar naar het allerhoogste te streven, om als autoriteit te worden aangemerkt of de strijd tegen vergankelijkheid onophoudelijk te voeren, of kan liefde en passie dusdanig doorslaggevend zijn dat het je alles geeft waar je nooit over durfde te dromen? Wil je koste wat kost overal munt uit slaan, of vanwege liefhebberij diezelfde munten genereren?

René Oudman
Twitter: @reneoudman

RJHvandaag

Posts: 6.980

Ik vind het eigenlijk zeer ongepast om zo'n titel te gebruiken als in memoriam aan een zo waardig mens.
Het zal best wel waar zijn, hoor, maar het is nergens voor nodig om een column zo te doen.

• 6
• 16 maa 2021 - 13:24

Alle 19 comments ▼