'Your Voice' in deze rubriek van GPToday.net kunnen lezers van deze site hun licht laten schijnen op gebeurtenissen in de autosportwereld. In de tweede wekelijkse bijdrage neemt @ScuderiaSjonno ons mee naar waar zijn liefde voor Formule 1 vandaan komt.
Het gaat niet lang over voetbal, beloofd, maar is eigenlijk gewoon mijn herinneringen op papier gezet over hoe mijn interesse in F1 begonnen is. Het was 1998 en het wereldkampioenschap voetbal was net afgelopen. Ik vond het allemaal prachtig. Tot die tijd en Euro 2000 was het voetbal eigenlijk het F1 van nu.
Vanaf daar ging het allemaal bergafwaarts met de interesse in voetbal. Ik begon me te storen aan het langzame spel, van de keeper naar de eerste man links, die schoot hem naar de eerste man rechts en die speelde weer terug naar de keeper, die hem vervolgens wel indrukwekkend ver het veld in schoot. Dat soort langzame momenten dus. Het getreuzel en de aanstellerij bij een lichte overtreding, alleen maar om tijd te rekken (zo zag ik het in ieder geval), en de wissels net op het moment dat het leuk werd.
Zo, genoeg over voetbal. Ik was er klaar mee en zocht een nieuwe sport om te volgen. Ik was een knaap van zo’n 18 jaar en begon door de eerste Playstation interesse in racegames te krijgen. Het begon met het vierde deel Need For Speed Road Challenge, die ik nog steeds heb. Daar zag en leerde ik een auto kennen met de naam McLaren F1 GTR, de verlengde versie van de McLaren F1. Wat een beest van een auto.
Compleet met een kunstmatig geluid maar man, wat klonk die bak prachtig op mijn mono-televisie van 29 centimeter doorsnee (kun je het je voorstellen, vandaag de dag). Mijn kameraad was en is helemaal gek van Ferrari en ik had na Lamborghini, als eerste reactie om hem te pesten, in McLaren de tweede autofabrikant gevonden die iets in hem losmaakte.
Ik keek wel eens F1 met mijn broer mee, maar had er nog niets mee, omdat praten niet gewenst was als er sport op televisie was. Een erfenisje van onze vader: hij duldde ook geen gepraat tijdens voetbal of Studio Sport. Het kwam later, tijdens een vakantie in Centre Parcs, waar ik om onduidelijke reden geen zin had om te zwemmen. Daar begon ik uit verveling televisie te kijken en bij gebrek aan beter bleef het net staan op de Formule 1. Ik hoorde de commentator over McLaren en mijn interesse was gewekt.
Daarna moest ik er nog achter komen welke auto de McLaren dan was en mijn verbazing schetste dat David Coulthard en Mika Hakkinen erin reden. In die mooie West McLaren Mercedes, leerde ik later. Ik was verkocht en begon steeds meer interesse in F1 te krijgen. Met Coulthard had ik niet heel veel, maar die zwijgzame Fin, daar kon ik me wel mee identificeren. Helaas heb ik van zijn tijdperk niet veel meegekregen behalve die ene race, want er zou een sabattical komen voor Mika.
En dat was het, want terugkomen deed hij niet meer. Er was nog een zwijgzame Fin, zijn opvolger genaamd Kimi Raikkonen. Ik werd al snel fan van hem. Er deed ook nog een Ferrari mee. Mooi, dacht ik, want hoewel hij zich niet interesseerde voor F1 zou ik mijn kameraad wel eens duidelijk maken dat ‘mijn’ McLarens veel beter waren dan die rode ‘stink’-Ferrari’s van hem.
Het was 2002 en ik besefte me nog niet dat Michael Schumacher bezig was de definitie van succes te herschrijven in de F1. Dus heb ik me maar heel lafjes stilgehouden een aantal jaren… Hoewel ik net nieuw was in de sport wist ik al wel dat dit het werd, ik zag mannen die belachelijk hard in mooie auto’s over een circuit scheurden. Zo vatte ik mijn nieuwe hobby samen.
Waarschijnlijk tot groot ongenoegen van onze moeder. Zij heeft niets met F1, misschien ook omdat er nu nog iemand was die ‘stil’ snauwde als ze door de wedstrijd heen praatte. We woonden nog thuis bij haar en konden het ons niet voorstellen dat ze het niet expres deed. Ik zal het plaatje schetsen. Het is zondag, tijd voor de nationale zondagmiddag-gebeurtenis, zoals Olav Mol dat zo mooi noemde. Eerst de voorbeschouwing.
Wij, twee jongvolwassenen (op papier in ieder geval), zitten voor de tv aandachtig de voorbeschouwing kijken. Onze moeder zat rustig bij de computer in dezelfde ruimte, maar je zag of hoorde haar niet. De hele voorbeschouwing gehad, de opwarmronde begint, de spanning loopt op, de auto’s gaan langzaam naar hun startplekken, de lampen gaan op groen en dat was steevast het moment dat ze voor de tv stond en even bleef staan, elke keer weer…
Wij in koor ‘OPZIJ’ schreeuwen, kwaad omdat ze weer precies tijdens de start van de race ‘ineens’ even stokstijf voor de tv stond. Ze was ook zo weer weg. Het kan toch niet anders, dan dat ze het met opzet deed? De race was begonnen en saaie races bestonden niet. Zelfs de Grand Prix van Indianapolis van 2005, de blamage, werd van A tot Z ademloos bekeken, hoewel de winnaar al voor 99 procent zeker was - Schumacher - en zo gebeurde het ook.
Dat was ook vaak commentaar wat ik kreeg: dat F1 niks aan was omdat het toch altijd Schumacher was die won. Dat was ook vaak wel zo, maar ik kon intens genieten, elke wedstrijd weer: nu kan McLaren misschien wel winnen, en het was ook feest als ze het wel deden.
Heel 2002 ging voorbij, maar geen winst voor mijn held Raikkonen, maar wel een aantal mooie resultaten. Ik had goede hoop voor volgend jaar. Uitgerekend Maleisië 2003, waar hij voor het eerst zou winnen, heb ik me laten verleiden een wedstrijd niet helemaal af te kijken… Wat was ik teleurgesteld dat ik de eerste winst gemist had. ‘Dit nooit meer’, zal ik ongetwijfeld gedacht hebben.
Alle jaren tot 2014 heb ik van de F1 genoten, maar toen kwam de periode dat de klad erin kwam en wedstrijden na de eerste pitstop uitgezet werd. Ik zou de samenvatting wel lezen op internet. Anno nu kan ik wel weer meer geduld opbrengen voor de races, ook al zijn ze soms saai. Daar werd begin dit jaar ook veel over geklaagd werd op internet.
Tot en met halverwege 2006 was het team van McLaren ‘’mijn’’ team. Toen gebeurde er iets geks. Ik stapte over naar de vijand, het team van Ferrari. Het is nooit echt mijn team en merk geweest, maar toch, als liefhebber van Italiaanse exoten kun je naar mijn idee niet om Ferrari heen. Het besef was er dat McLaren de titel weer niet zou winnen. Dat is niet erg, ik kan ook fan zijn van teams en rijders die niet eens in de buurt van titels en overwinningen komen.
Maar ik hoopte dat Schumacher kon voorkomen dat Alonso wederom tot kampioen gekroond kon worden. Niet dus. En waarom noem ik nou Alonso? Omdat hij de eerste rijder was waar ik gewoon helemaal niets mee had. Rijden kan en kon hij zeker wel, al zou ik graag zeggen dat het net zo’n raceprutser is dan ik. Daarmee maak ik mezelf echter ongeloofwaardig. Ergens in 2006 kwamen er uit de Renault-garage opmerkingen als ‘poor old Michael’ weg bij Alonso en Briatore. Dat vond ik walgelijk.
Ik begrijp wel hoe leuk het is de verliezende partij voor ‘loser’ uit te maken, Top Gear stijl, compleet met de L op het voorhoofd wijzend naar de verliezer. Maar dit vond ik walgelijk. In dezelfde categorie als Oostenrijk 2002, zo walgelijk.
Het jaar erop, in 2007, debuteerde ene Lewis Hamilton de F1. Nog zo’n figuur waar ik niets mee had. Het zou tot 2010 duren voor ik hem als rijder kon waarderen, hoewel Alonso tot op de dag van vandaag nog steeds – om onverklaarbare reden - in mijn verdomhoekje zit. Hamilton had het Verstappen effect toen ook al. Ik kon het niet uitstaan dat types op kantoor, die je nooit over F1 hoorde, het ineens over races en Hamilton hadden, deze in mijn ogen meelopers en nepfans.
Dus ben ik met Raikkonen meegelift naar Ferrari in 2007. Hoewel ik vind dat Ferrari-rood The Iceman nooit gestaan heeft, reed hij naast mijn toen andere favoriet, Felipe Massa. Vandaar mijn bijnaam Scuderia Sjonno. Het klinkt tegenstrijdig me als McLaren-fan zo te noemen, maar ik had en heb er ergens ook wel vrede mee. Met de avatar van Raikkonen die Schumacher op het gras drukte, in Australië in 2003. En zo bleef ik nog een aantal jaren Ferrari-fan. Tot die dekselse Alonso in 2010 weer een soort van mijn team kwam vervuilen. Terug naar McLaren als een ware landverrader. Zo voelde ik me in ieder geval.
Voor ik verder ga? Eerst een opsomming van teams en rijders waar ik door de jaren heen veel bewondering voor heb. Het maakt me niet uit of ze races en kampioenschappen wonnen of niet. Ze hebben een bepaalde aantrekkingskracht, soms een status, of gewoon de naam in combinatie met een mooie livery, of rijders wie ik waardeer
1 | McLaren |
2 | Ferrari |
3 | Jaguar |
4 | Williams |
* Ik heb alleen de teams en rijders meegenomen in deze lijst, wiens tijdperk ik, op Hakkinen na, ook echt meegekregen heb. Anders zouden Senna en anderen zeker niet mogen ontbreken.
1 | Mika Hakkinen |
2 | Kimi Raikkonen |
3 | Felipe Massa |
4 | Lewis Hamilton |
5 | Michael Schumacher |
6 | Juan Pablo Montoya |
7 | Robert Kubica |
8 | David Coulthard |
9 | Heikki Kovalainen |
En op nummer 10 komt Max Verstappen, om het beste even als laatste te noemen. Het doet me deugd dat we een Nederlander in de F1 hebben, met een gruwelijke bak talent, die races kan winnen en hopelijk in de toekomst, om de knikkers mee kan doen. Ik hoop dat hij meervoudig wereldkampioen kan worden, uiteraard bij voorkeur in een McLaren.
De F1 is en blijft mijn sport, daar kunnen een halo, een V6-turbomotor, twijfelachtige beslissingen van de wedstrijdleiding, (on)terechte straffen, soms saaie races en noem het allemaal maar op, niks aan veranderen. Pas als we het echt gaan hebben over strafgewichten, omgekeerde startopstellingen, dan kan daarop teruggekomen worden. Ik schreeuwde echter ook moord en brand schreeuwde bij de Halo, want ik heb gezworen dat dat de dood van de Formule 1 zou zijn. Niets is minder waar.
Op een mooie sport, waar we hopelijk nog jaren van kunnen genieten, en op het forum van GPToday.net waar we kunnen discussiëren met zijn allen.
Scuderia Sjonno
Wil jij ook je licht laten schijnen op iets wat je is opgevallen in de Formule 1, een andere klasse of de autosport in het algemeen? Stuur dan je eigen Your Voice in naar b.smit@first-place.nl.
Het Formule 1-seizoen zit er alweer op. Terwijl 2024 op zijn einde loopt, zijn de teams allang weer bezig met het nie...
Red Bull-junior Isack Hadjar zal volgend jaar in de Formule 1 gaan racen voor het Visa Cash App Racing Bulls. Hij wor...
Liam Lawson zal vanaf 2025 gaan racen voor het team van Red Bull Racing, waar hij de nieuwe teamgenoot van Max Versta...
Liam Lawson werd eerder deze week aangekondigd als de nieuwe teamgenoot van Max Verstappen bij Red Bull Racing. De Ni...
Van Amersfoort Racing heeft de eerste coureur voor 2025 bekendgemaakt. De 21-jarige Brit John Bennett zal, net als ti...
Heerlijke Your Voice! Klasse
Ik wist dat toen ik de eerste 'your voice' van jou had gelezen ik dat zelf ook wilde doen. Daar is dit stuk uit voortgekomen. Misschien, in de toekomst, stuur ik er nog eén in. Hoop dat andere lezers zich ook geroepen voelen wat in te sturen
Ja super leuk om te lezen! Klasse gedaan! Ik ben een vrij nationalistische fan. Kijk F1 sinds 1995, maar zodra er een Nederlander mee doet ben ik daarvoor. Heb ik overigens met alle sporten. F1 is voor mij meer dan alleen teams/coureurs, ik vind de technische ontwikkelingen, ondanks dat ik er totaal geen kennis van heb, reten interessant. Maar mijn favoriete coureur was vroeger naast Nederlanders Alesi. Mijn favoriete team was vroeger (2006-2009) Renault waar ING destijds titelsponsor was. Nu niet echt specifiek een voorkeur voor een team, maar kan McLaren nu erg waarderen, maar dat had ik vorig seizoen met Haas. Coureur is duidelijk als je bovenstaande tekst leest.
Zeer leuk stukje, met plezier gelezen.
Van McLaren naar Ferrari en weer naar McLaren vind ik niet kunnen, maar ik vergeef het je (fluistert verader haha).
Plusje voor de column.
ik snap dat voor een team zijn eigenlijk ook niet. Oke ik snap het wel maar ik heb altijd alleen maar favoriete rijders gehad. een zwak voor een team hebben kan ik me wel voorstellen. Maar ik ben in de eerste plaats gaan kijken om Senna. En het had mij niet uitgemaakt in welke wagen hij had gereden. Later kwamen daar hakkinen/Montoya/Alonso/Verstappen bij.
Ferrari
Mclaren
Williams
Lotus
RB( mag dat al:p)
Mercedes
Benneton
BMW
En ik vergeet er nog wel een paar. Allemaal legendarisch en allemaal op hun eigen manier.
Geen idee wat je wil zeggen Roy in de eerste 2 regels... je snapt het niet maar ook weer wel. Dat ik voor een team ben wil niet meteen zeggen dat ik daar alleen plezier uit haal als ik de F1 kijk. McLaren heeft een paar beroerde seizoenen achter de rug maar, toegegeven dat ik dan wat spanning mis, ik ben er geen race minder door gaan kijken. Zou hou ik ook van aanvallende rijders, maar belangrijker van de sport ansich. Maar qua beleving heb ik het meest met McLaren en wie die auto naar successen kan rijden maakt mij niet zoveel uit. Fan zijn van rijders of teams, is dat zo'n verschil dan? Ik denk het niet.
Nee niks mis mee, Wat ik bedoel te zeggen is: Je kunt fan zijn van een team. Maar stel dat je favoriet bij een ander team rijdt? Dan ben je dus fan van het team en de rijder die bij een ander team rijdt. ik vind dat nogal scheef. Je hebt wel echte diehards die gewoon alleen een team supporteren. Maar die zijn zwaar in de minderheid denk ik.
Ik ben er niet op tegen hoor. Maar ik zou het niet kunnen. Als Max straks zeg maar naar Mclaren/Mercedes/Ferrari vertrekt dan ben ik niet meer voor RB hoor. Sympathie zal ik nog wel voor ze hebben maar dan verschijft mijn aandacht naar het team waar hij dan rijdt.
Roy, je bekijkt het vanuit je eigen perspectief, dus als fan van een rijder. Ik ben dus fan van een team, ik vind het raar dat je nu half F1 liefhebbend Nederland massaal met Red Bull kleding loopt maar zodra Max naar Ferrari zou gaan ineens met Ferrari kleding gaan lopen. Hetzelfde geldt voor meningen (positief of negatief) over een team waar je favoriet rijdt, de ene keer val je dat team aan en de andere keer ben je dat aan het verdedigen. Die problemen heb ik niet ;-).
Maar ik snap wel heel goed dat je voor een coureur kunt zijn, alleen ben ik voor een team.
Mr. Marly / Royalere :
Ik ben vooral fan van de sport. Ik kan van Max Verstappen houden bij grandioze acties. Maar ik kan hem ook veroordelen als hij wel de fout in gaat. Ik kijk gelukkig zonder een al te oranje bril naar de sport. Zoals er bij Ziggo nogal eens gebeurd zeg maar.
Bij mij zijn het altijd fases. Neem bijv. Williams. Ik had ze altijd heel erg hoog zitten, maar ze zijn mijn sympathie wel een beetje verloren. Zo had ik dat ook met Mclaren-Honda, maar nu ze de weg naar boven lijken te bewandelen, kan ik daar ook weer onwijs van genieten.
Heeft mijn inziens met een stukje gunfactor te maken wat gebasseerd is op meerdere dingen. Zoals ik Sauber niets vond, toen die onder mevrouw Kaltenborn geleid werd.
Als Max Verstappen, of een team stopt, dan stop ik ook niet met F1 kijken. Dan staat er wel weer een andere coureur op wie mijn sympathie of voorkeur heeft. Ik vind het vooral belangrijk dat ik na een goed seizoen kan kijken. Hoe meer strijd er voorin is, hoe beter. En of dan Max op 1,2,3 of 4 staat? Tjah. En tuurlijk hoop ik voor hem een kampioenschap, of meerdere. Maar goed. Ik denk dat iedereen op zijn/haar manier plezier uit de sport haalt. Zo snap ik bijv. niet dat mensen met lifetiming alles mee zitten te kijken, als voorbeeld.
Ik respecteer ieders keuze, die ook mijn keuze respecteert.
@Royalere, ik ben dus zo'n scheef figuur. Toen Lewis naar Mercedes ging, vond ik het gewaagd. Ik was enorm verbaasd, en de geschiedenis daarna verbaasde mij nog meer. In die tijd was ik een fan van Vettel zo'n leuk ventje wat ook nog eens met een nieuw mooi team succes had. Ook heb ik vaak extreme games mogen fotograferen, en jawel, daar komt Red Bull als super sponsor graag kijken. Dus voor mij ja, Red bull is mijn favoriete team. En Lewis, maar ook Sebastian zijn mijn favoriete rijders.
zo hebben we allemaal onze voorkeuren,
Red Bull zal voor mij altijd staan voor een vies stinkend suikerbommetje ;)
Vind de livery er al niet uitzien..
Zo zonde dat destijds dat prachtige Jaguar team werd overgenomen, een mooi merk in de min, moest ik die prachtige groen metallic wagens met die witte mooie jaguar op het achterbody missen, klasse straalde dat uit, en daar kregen we die afzichtelijke rooie stieren voor terug..
Hulde voor dit stuk, Scuderia Sjonno!
Mijn F1-tijdperk begon in 2003, op 8-jarige leeftijd, en ik zie wel een paar overeenkomsten.
Mooi om te lezen!
Zeer leuk en vermakelijk stukje maar ook heel ongewoon om te lezen dat je als McLaren fan begonnen bent en daarna bent overgestapt, uitgerekend naar de gezworen vijand.
Ferrari vs McLaren is de belangrijkste rivaliteit binnen de Formule 1, altijd zo geweest en dat zal ook altijd zo blijven. Het is te vergelijken met Ajax/Feyenoord, Barcelona/Real Madrid en Liverpool/Manchester United. Als je fan van de één bent ontwikkel je automatisch een aanleg tot haat of minstens afkeer voor de ander.
Zo stond ik dus, in tegenstelling tot jou, in 2006 volledig achter Alonso en Briatore in hun titelstrijd tegen Schumacher en Ferrari, ondanks dat Alonso het jaar ervoor de titel won ten koste van McLaren en Raikkonen. En in 2007 was Raikkonen, na zijn overstap naar Ferrari, de vijand. Mijn motto luidt dan ook 'Iedereen mag winnen, behalve Ferrari'. Hoewel dat iedereen nu ook niet meer echt opgaat aangezien ik ook een serieuze afkeer jegens RB en met name Helmut Marko heb. Maar ook in een titelstrijd tussen Ferrari en RB zal ik altijd de kant van Ferrari's tegenstander kiezen, afijn.
Wat een vreemde opmerking McLarenWoking?
Ik was sinds den beginne enorm fan van Schumi en later kreeg ik daardoor dus ook langzaam maar zeker een voorliefde voor Ferrari, maar de genoemde 'haat' en 'afkeer' tot hun toenmalige rivaal McLaren heb ik nooit gehad.
Niets mooiers dan in scharlaken rood op de tribune te zitten naast een Fin in traditionele McLaren kleuren en samen te juichen om de aktie op.de baan.
Moge de beste winnen.
Na de Schumacher periode heb ik een lange tijd geen favoriete rijder gehad, en langzaam maar zeker is de liefde voor Ferrari ook weer verdwenen. (Vooral door de politieke keuze van hun rijders en het chaotische management in die jaren).
Ik merk overigens dat ik door mijn chauvinisme een voorkeur heb gekregen voor Verstappen, vooral omdat hij momenteel doet wat zijn vader (Jos) nooit is gelukt. Maar ik kan mezelf (nog) geen Max fan noemen, daarvoor is mijn beleving te nuchter.
Daarnaast heb ik een voorkeur voor RBR maar dat komt meer omdat zij als drankjesfabrikant in de wondere wereld van de autofabrikanten aanwezig zijn en dat tot op heden niet onverdienstelijk doen. Lekker rebels.
Merken, teamnamen, coureurs, het maakt me allemaal niets uit want ik hou van de F1 in het algemeen.
Hoe meer strijd, des te beter.
En dat kan allemaal zonder haat en nijd.
@MCLW
Aparte beleving heb jij!
Ben zelf altijd Ferrari fan geweest maar er is nooit sprake geweest van enige 'haat' richting de concurrentie, Williams McLaren Mercedes (oké met het merk Mercedes heb ik niet zoveel)
Heeft vroeger ooit iemand volgas met z'n Testarossa over jouw tenen gereden?
Komt daar de haat vandaan?
Dit is al een stuk beter dan de vorige. Nu begint het een leuke vorm te krijgen. Krijg er zin in om er zelf ook een te schrijven.
Eentje voor volgende week?
wanneer is de deadline?
ik begon F1 eind jaren 80 te volgen, ik herken qua voorkeuren en beleving niet veel in het verhaal, behalve dan 1 punt: ik had ook niets met Alonso in zijn Renault tijd, van mij mocht Schumi nog een titeltje bijschrijven! :)
Wel met veel plezier gelezen dit verhaal overigens, top!
Mijn herinnering begint bij de fatale crash van Villeneuve in Zolder. Op die dag was ik met pa voor de eerste keer live aanwezig op een F1 race weekend. Ben gestopt met kijken na de crash van Senna. Toen Max z'n entree deed, heb ik 't terug opgepakt. De vintage-noob die ik ben, m'n grootste helden in de wereld van het racen blijven nog steeds Nuvolari, Fangio, Clark en Hill. Toen het nog 'echt' was ?
oh flinke periode van afwezigheid,
2 fatale crashes in 1 weekend, ik herinner het me nog als de dag van gisteren!
Het weerhield me er niet van om het toch te blijven volgen, wel de rest van het seizoen met een knoop in de maag, eerste fatale crashes die ik live meemaakte..
Hier nog zo'n "vintage-noob" trouwens (mooi woord!)..
Alles aan F1 in die tijd was zo fout als het maar zijn kon, gevaarlijk, vies, snel, lawaaierig, vervuilend, pitpoezen, ga zo nog maar even door..
Helemaal "mijn" kopje thee :-)
Misschien moet ik er eens een "youre voice" over tikken
Leuk stuk, mijn complimenten! Leuk ook die herinnering aan de tijd van de opkomst van de PSX. N4S waren toen nog topgames die hier ook versleten zijn. De betreffende N4S uit je artikel was echt bizar uitgebreid. Je kon zelf het knipperlicht aanzetten om de achtervolgende politie op het verkeerde been te zetten. Geweldige game!
Jonkie!
Mijn eerste F1 game was Nigel Mansell's World Championship Racing op de Sega mega drive,
echt begin jaren negentig stuff!
:-)
Mooi geschreven stukje Bjorn. Waarvoor mijn dank. ✍?
Stukje???
Ik ben vanaf 5uur aan het lezen en net pas klaar.
Mooi stuk.
Tijd voor een borreltje ouwe! ?
@F1 Benelux thanks voor het compliment, maar de credits gaan in dit geval naar @Scuderia Sjonno! Hij heeft het op papier gezet, ik heb het alleen even nagekeken ;)
Jezusmina!
hm heel interessant dit......
What the hell?
Lokale tijd
Lokale tijd
Bahrain International Circuit - Wintertest
Mr Marly
Posts: 7.566
Zeer leuk stukje, met plezier gelezen.
Van McLaren naar Ferrari en weer naar McLaren vind ik niet kunnen, maar ik vergeef het je (fluistert verader haha).
Plusje voor de column.