35
Zondagmiddag 1 mei veranderde de wereld voorgoed. Om 14.17 uur lokale tijd werd de koers van de leidende Formule 1-wagen, en daarmee die van de gehele autoracewereld, verlegd. Achtentwintig jaar geleden kwam Ayrton Senna da Silva, één van de meest besproken coureurs uit de geschiedenis van snelheidswedstrijden, om het leven.
Wat kan een schrijver over Senna vertellen zonder in herhaling te vallen? De snelheidsfreak, die in het voorjaar van 1960 werd geboren in het Braziliaanse São Paulo, heeft tien seizoenen lang harten van autosportfans op een dusdanige wijze gestolen, dat ze hem bijna drie decennia later nog steeds vereren. De drie wereldtitels die hij in de Formule 1 veroverde, zijn eigenlijk niets dan een fraaie statistiek – hetzelfde geldt voor de 41 overwinningen en de 65 polepositions.
Records bezit Senna niet meer, daarvoor zijn de Formule 1-kalenders te uitgebreid geraakt en bovendien hebben nieuwe helden sindsdien de macht overgenomen. Kijk naar Lewis Hamilton – hate him or love him, maar het aantal polepositions van de Brit is factor 1.6 ten opzichte van de eerste startplaatsen die Senna kon overleggen.
Buitenaardse wagencontrole
Waarom heeft Senna dan nog altijd zo’n prominente plaats in de geschiedschrijving? Allereerst uiteraard vanwege zijn rijstijl. Bij de opkomst van Max Verstappen is meermaals het vergelijk met de vermaarde Braziliaan getrokken en dat is niet umsonst. Wat direct aan Verstappen opviel, is zijn buitenaardse wagencontrole. Waar de ‘normale’ autocoureur in listige omstandigheden terughoudender zou acteren, daar liet Verstappen vanaf het eerste moment zien op de limiet van de wagen en zijn eigen mogelijkheden te kunnen racen.
Senna’s aantal polepositions vormt het eerste bewijsstuk om dat argument te onderstrepen. In 161 deelnames stond-ie liefst 65 keer op pole. Vergeet niet: Senna beschikte in de eerste vier van zijn tien seizoenen over inferieur materiaal in vergelijk met de concurrentie, en ook in zijn laatste volledige seizoen had-ie niet de beste wagen. De poleronde op het stratencircuit van Monaco, in het jaar 1988, is de boeken ingegaan als één van Senna’s meest bijzondere rondjes. Ook al had hij de eerste startplaats al makkelijk veroverd, de Braziliaan kon het niet laten om zijn directe tegenstander (Alain Prost) in het hemd te zetten. Onder de streep had Senna, op een volledig droge baan, 1.427 seconden voorsprong. Op de nummer twee.
Een achtergrondartikel als deze is veel te kort om eer te doen aan al Senna’s prestaties. Nogmaals: 65 polepositions en 41 overwinningen, dat zijn aantallen waar bijna niemand aan kan tippen. Om toch een tipje van de sluier te lichten voor degene die Senna nooit in actie heeft gezien, wordt de openingsronde van de Europese Grand Prix in 1993 – voor éénmaal op het Donington Park circuit in Engeland – aangeraden. Na een moeizame start werkt Senna zijn roodwitte McLaren van plaats vijf naar de leiding. Binnen een minuut.
Senna’s rijstijl was compromisloos, zoals later ook Michael Schumachers manier van racen en in zekere zin ook Verstappens coureurskarakter kan worden omschreven. Dat leverde een hoop onvergetelijke momenten op, zoals de seizoensfinales van 1989 – die hij op discutabele wijze verloor – en de seizoensfinale van 1990 – die hij op discutabele wijze won. Tegenstanders wisten dat ze van bijzonder goeden huize moesten komen om Senna te passeren.
Braziliaanse vlag
Naast zijn rijstijl heeft ook de maatschappelijke status van Senna bijgedragen aan de legendarische heldenverering waarop hij vandaag, precies 28 jaar na zijn dood, nog steeds kan rekenen. Senna kwam zelf uit een gegoede familie, hij hoefde het om de centen niet te laten. Toch bleek hij niet blind voor de ongelijkheden in zijn thuisland Brazilië – een omstandigheid die zijn favoriete circuit Interlagos perfect weergeeft, met aan de ene kant villa’s van rijke burgers en aan de andere kant de sloppenwijken, favela’s, waarin niets te halen valt en criminaliteit hoogtij viert.
Eind jaren ’80, begin jaren ’90 was Brazilië wat politiek betreft een verdeeld land, dat geterroriseerd werd door corruptie en werkloosheid. Senna probeerde met man en macht het land juist te verenigen – het hijsen van de Braziliaanse vlag na iedere overwinning was daarvan het beste voorbeeld. Ettelijke miljoenen werden overgemaakt aan stichtingen die het leven van kansarme Braziliaanse jongeren moesten verbeteren en kort voor zijn overlijden presenteerde Senna het stripfuguurtje Senninha, dat de jongeren moest inspireren om hun dromen na te streven.
Gestorven in het harnas
Ten slotte is daar natuurlijk de, onvermijdelijke, martelaarsstatus. Jong overledenen ontkomen er niet aan – en Senna, die slechts 34 jaar oud werd, kreeg de automatische persoonsbeschrijving van iemand die in het harnas is gestorven uiteraard aangemeten. Vanwege het verlies van hem als persoon en coureur wordt er al 28 jaar lang gemijmerd over wat Senna had kunnen bereiken. Daarnaast heeft zijn carrièrebeschrijving uiteraard een extra, zware, pijnlijke maar daardoor mogelijk ook interessantere lading gekregen vanwege het dodelijke ongeluk – tragedie trekt aan. Heel kort door de bocht genomen, en opzettelijk niet rekening houdend met de verschillen in karakter en populariteit, kan men letterlijk stellen dat Prost meer titels pakte en meer races won dan Senna, maar nog in leven is. Desalniettemin is Senna nog immer véél populairder dan Prost.
Had Senna een vierde, of eventueel een vijfde of zesde titel in de wacht kunnen slepen? Vast wel, want met zijn snelheid zat het ten tijde van het overlijden wel goed – Senna vertrok in die fatale race op Imola immers vanaf de eerste startplaats. Feit is dat Senna inmiddels al 28 jaar niet meer fysiek onder ons is. Zoals toenmalig Formule 1-dokter Sid Watkins, die als behandelend en verantwoordelijk arts ter plaatse was na het dodelijke ongeval van Senna, het zo prachtig omschreef:
“We haalden hem uit de cockpit en hebben hem op het asfalt gelegd. Toen we dat deden, zuchtte Senna – en ook al ben ik geen religieus persoon, ik voelde dat zijn ziel op dat moment vertrok.”
Ayrton Senna da Silva
21 maart 1960 - 1 mei 1994
Grand Prix van Spanje
36 leden hebben dit team als favoriet
Martijn J. Arnoldus
Posts: 496
https://www.gptoday.net/nl/nieuws/f1/258574/roland-ratzenberger-ik-leef-voor-mijn-droom
Uit het archief