Superheld in Maleisië: het verhaal van Alexander Yoong

De Formule 1-geschiedenisboeken puilen uit van de bijzondere verhalen. Er zijn tientallen legendarische coureurs, onvergetelijke Grands Prix en goocheme techneuten, maar evengoed legio vergeten omstandigheden. Door juist die laatste categorie zo nu en dan aan te stippen, houdt geschiedschrijving over de koningsklasse evenwicht.

Coureurs die hun huis verkochten om één keertje voor spek en bonen mee te rijden, die verongelukten terwijl ze op het punt stonden door te breken – teambazen die precies die ene sponsor zagen afhaken waardoor het droomkasteel in een verlaten grot veranderde. In 72 seizoenen Formule 1 is er zoveel gebeurd, daar kan je honderden boeken over volschrijven. Van die honderden zou er toch minimaal eentje over de held van Maleisië moeten gaan. Vandaag besteedt GPToday.net aandacht aan het bijzondere verhaal van Alexander Yoong.

Monza

Het is 16 september 2001, rond kwart voor twee. Michael Schumacher snelwandelt over de grid. “We’re going to race”, mompelt hij geagiteerd in gesprek met collega’s. In aanloop naar de Italiaanse Grand Prix heeft Schumacher hemel en aarde bewogen om een eerbetoon aan de duizenden slachtoffers van de aanslagen in New York, die eerder in die week plaatsvonden, op touw te zetten. Het is hem deels gelukt. Ferrari heeft alle sponsoruitingen verwijderd en rijdt met een zwarte neuspartij, maar omtrent het idee van een inhaalverbod in de eerste paar bochten vangt hij bot.

Achterop diezelfde grid staan twee debutanten – een Tsjech en een Maleisiër. Twee nieuwe nationaliteiten in de Formule 1. Tomas Enge vervangt de geblesseerde Luciano Burti bij Prost en Alexander Charles Yoong Loong, kortweg Alex, mag dankzij sponsorcenten uit het thuisland instappen bij notoire achterhoedeklant Minardi. Het wekt geen verbazing dat Yoong als 22ste en laatste vertrekt. In de kwalificatie was hij liefst 1,2 seconden langzamer dan teammaat Fernando Alonso.

Yoong heeft niets in te brengen. Hij kijkt zijn ogen uit op de Formule 1-grid – staat tussen racehelden als Schumacher en Mika Häkkinen, mannen die nog tegen zijn idolen Nelson Piquet en Ayrton Senna raceten – en weet dat finishen zijn eerste en enige taak is. Die Alonso, die gaat zijn gang wel. Achter hem aanjagen heeft geen zin. De Prosts en de Arrows’ zijn te snel en na een rondje of twintig komen de leiders buurten, dus geef ze ruimte. Enneh, succes.

Merkwaardig

Alex Yoong finisht zijn eerste Formule 1-race niet. Negen rondjes voor het einde – hij heeft dan al drie ronden aan de broek, waarvan eentje aan teammaat Alonso – spint de Maleisiër eraf. De teamleiding van Minardi kijkt knarsetandend toe. Yoong neemt immers een scheepslading centen mee en laat het Italiaanse team daar nu net verlegen om zitten. De slome Maleisiër betaalt de openstaande bonnetjes van 2001 en spekt de kas voor 2002.

Ondanks dat merkwaardige debuut mag Yoong natuurlijk gewoon blijven. Fernando Alonso verandert over de winter in een ander aanstormend talent – Mark Webber neemt plaats naast Yoong en doet hem op eenzelfde manier verbleken. In veertien kwalificaties weet de Maleisiër zich tot een beschamend aantal van vier keer toe niet te plaatsen voor de race, omdat hij niet voldoet aan de 107%-regel.

Goed, Yoong gaat dus de boeken in als een slome paydriver. Zijn Formule 1-tijd – veertien Grands Prix-starts – was niet om over naar Kuala Lumpur te schrijven. Zodoende is vrijwel iedereen hem vergeten. Wat jammer is, want Yoong was zoveel meer dan die betalende Maleisiër in die Minardi.

Competitie

Als het eerste kind van Hanifah – een tweede generatie Chinese immigrant – en de Britse Joanna komt Alex Yoong in de zomer van 1976 ter wereld. Al snel ontwikkelt Alex een voorliefde voor alles wat racet. Bovendien is hij bijzonder competitief van aard – in alles zit een spelelement, Alex wil altijd winnen. Dat is niet vreemd. Ook Hanifah en Joanna houden van een competitief verzetje. Beiden racen graag. Een andere sport vormt echter de hoofdmoot: heet je Yoong, dan kan je steengoed waterskiën.

Omdat geld eerder tekort dan aanwezig is, moet Alex het racetechnisch met een verouderd brommertje doen. Jarenlang scheurt hij met het aftandse ding rond, tot-ie op zijn vijftiende mag cupracen. Dat de jonge Alex behoorlijk getalenteerd is, blijkt als hij zijn allereerste autorace meteen wint. Wat goed is komt snel en dus ontgroeit Alex de nationale Maleisische kampioenschappen rap.

Hij trekt Azië in, wint in China, gaat naar Europa en probeert het te schoppen tot professioneel autocoureur. Geld wordt in eerste instantie geleend. De resultaten zijn bemoedigend. In de Formule Renault en de Britse Formule 3 kan Alex prima meekomen. Nee, het is geen veelwinnaar, zelfs geen winnaar, maar punten scoren doet-ie vrij geregeld.

Duveltje

De sponsoren die Alex mede dankzij vader Hanifah meeneemt – Hanifah werkt jarenlang op en rondom het circuit Shah Alam, dat in de jaren ’90 de Maleisische Grand Prix in het wereldkampioenschap motorracen organiseert – houden het kort voor de millenniumwissel voor gezien. Alex kan een verblijf in Europa niet uit eigen zak betalen en trekt zodoende terug naar het thuiscontinent. Het wordt Formule Nippon, waarbij de Japanse racelegende Satoru Nakajima positief verbaasd opkijkt als Yoong testronden in één van zijn bolides draait. “Die jongen is oprecht snel!”

Als Alex de Formule 1 net uit zijn hoofd heeft gezet – in zijn Europese run heeft hij de Formule 3000 bereikt en in het Italiaanse equivalent daarvan is-ie eens op het podium gefinisht – dient de kans om in de koningsklasse te rijden, zich alsnog aan. Als een duveltje uit een doosje komt Yoong aangewaaid bij Minardi.

Dat zit zo: Minardi is eind-2000 zo goed als failliet, tot de Australische zakenman Paul Stoddart het aandurft een doorstart te maken. Om alle achterstallige betalingen te voldoen, heeft hij investeerders nodig. Stoddart doet zaken in Zuidoost-Azië en ziet die markt als de ideale om Minardi overeind te houden. Hij stuurt een teammanager naar Maleisië, om te vissen naar staatssteun.

Maleisische expansie

De keuze voor Maleisië is niet zomaar een gok. Vanaf medio jaren ’90 smijt de Maleisische overheid met tientallen miljoenen om het land toeristisch en zakelijk te promoten. Staatsoliebedrijf Petronas wordt op grote schaal onder de aandacht gebracht, met onder meer sponsordeals in de Formule 1. In hoofdstad Kuala Lumpur wordt een miljardenproject opgeleverd met de Petronas Towers, op dat moment het hoogste gebouw ter wereld.

Ook de Maleisische overheid zelf neemt deel aan de koningsklasse, door het startende team van Jackie Stewart van sponsorteksten en navenante betalingen te voorzien. Als kers op de taart wordt er een gloednieuw, hyperdeluxe Grade 1-circuit nabij het dorpje Sepang uit de grond gestampt dat Shah Alam moet doen vergeten.

De Maleisische overheid heeft één voorwaarde om Minardi te sponsoren: het Italiaanse team zal een zitje vrij moeten maken voor Alex, de enige Maleisische autocoureur die op hoog niveau acteert. Met sponsorlogo’s als ‘Go KL’, wat duidt op de hoofdstad Kuala Lumpur, en die van de gok-holding Magnum Corporation, treedt Alex aan op de Formule 1-grid. Zoals gezegd wordt hij gewogen en te licht bevonden: Alex is slordig, probeert te compenseren door risico te nemen – en dat werkt niet.

Resultaat

Maar dat Alex een koekenbakker was, is een misvatting. Zijn gat richting de concurrenten is voornamelijk te wijten aan het feit dat autosport, voor Alex' F1-carrière en de bouw van het Sepang-circuit in Maleisië, op, pak 'm beet, de 326ste plaats kwam. Zonder de jarenlange voorbereiding die 99 procent van zijn tegenstanders wél had, heeft Alex vanaf het eerste moment een flinke achterstand.

Na zijn korte Formule 1-periode reist Alex naar de Verenigde Staten, waar hij in de CART-serie al aanmerkelijk beter voor de dag komt dan in de Formule 1 het geval was. Zijn finest moments beleeft Alex in de populaire A1GP-klasse. Het A1-team Maleisië wordt volledig naar zijn hand gezet. Alex neemt voormalig Minardi-engineer Greg Wheeler mee en snoert zijn criticasters, die hem in de F1 neerzetten als een nietskunner, meermaals de mond. Na een sterk debuutseizoen wint Alex zowaar de sprintrace in Shanghai, om in het tweede seizoen een dubbelslag te slaan op het Tsjechische Brno. Als hij in Monterrey nogmaals wint, mag het duidelijk zijn: Alex Yoong heeft voldoende capaciteiten achter het stuur van een racewagen. De A1GP mag dan misschien liefkozend een zigeunerklasse genoemd worden, het deelnemersveld liegt er zeker niet om.

In recenter rijden slaat Alex het deelnemersveld van de Audi R8 LMS Cup Asia tot pulp. De wagen zit als een maatpak en Alex wordt driemaal achtereenvolgens (2014, 2015 en 2016) kampioen in die klasse. Naast het racen en zijn werk als Formule 1-analist overziet Alex de carrière van zijn zoon Alister Yoong, die momenteel eveneens zijn geluk beproeft in de racewereld. Alex Yoong viert vandaag zijn 46ste verjaardag – een goed moment om stil te staan bij zijn bijzondere loopbaan.

Patrick_St

Posts: 5.521

Is het een idee om dit wekelijks te doen? @René Oudman
Ik vind dit soort verhalen veel toevoegen aan de site.

• 7
• 20 jul 2022 - 20:47

Alle 11 comments ▼