Ayrton Senna Special: Deel 8 - Ayrton in het Britse Formule 3 - Eerste tekenen van vuil spel (1983)

Het kampioenschap, inmiddels negen ronden oud, had zijn vervolg op het circuit van Silverstone.Zoals we al in ons zevende deel beschreven, leek er geen vuiltje aan de lucht voor Ayrton. De Ralt van West Surrey Racing was in combinatie met Ayrton een winnende combinatie. Toch kwamen er, richting het tweede deel van het kampioenschap, tekenen van vermoeidheid bij de Braziliaan. De retourvluchten naar zijn geboortestad Sao Paulo zouden daar mee te maken kunnen hebben. Plotseling was Ayrton niet meer bezig met het racen, maar moest hij zorg dragen voor zijn commerciële kant. Ayrton moest zijn eigen merk (Ayrton Senna) aan sponsoren verkopen. Het werd duidelijk dat een kampioenschap winnen niet alleen om talent ging. Mentale gesteldheid was net zo belangrijk.

Keerpunt in het kampioenschap

Voor de tiende ronde van het kampioenschap, gereden op Silverstone, reed de Britse Formule 3 een duo-event met het Europese Formule 3-kampioenschap. Het was ook de eerste keer tijdens dat seizoen dat Ayrton voor eigen rechter zou spelen. Jeremy Shaw, motorsport correspondent die in de jaren tachtig alle Formule Lees verder op de volledige site3-races in Engeland volgde vertelde er het volgende over: "Deze ronde op Silverstone was het kantelpunt in het kampioenschap. Coureurs mochten zelf bepalen op welke banden ze zouden starten. Koos je voor de Yokohama banden, dat telde je resultaat mee voor het Europese kampioenschap. Koos je voor de standaard Avon banden, dan telde je resultaat mee voor het Britse kampioenschap." Senna en West Surrey Racing kozen uiteindelijk voor de Yokohama banden, Bennetts vertelde er later het volgende over: "Niets is makkelijk in de autosport. Wij (Ayrton en ik) hadden een geweldig eerste deel van het kampioenschap. We wonnen negen van de eerste negen races. Ik begon me af te vragen wanneer wij de eerste tegenslag zouden krijgen. Je kan namelijk niet elke wedstrijd winnen. We hadden een enorme voorsprong, dus we kozen voor de Europese wedstrijd." Tijdens die race kwam Senna in contact met Johnny Dumfries. In een wheel-to-wheel gevecht drukte de Braziliaan Dumfries van de baan. "Ik zat naast hem op Hangar Straight en je kon merken dat hij op jacht was naar Martin Brundle. Brundle was beter gestart en reed voor ons. Op dat rechte stuk kwam hij naast mij rijden en drukte me het gras op. Dat was best interessant omdat ik wist dat hij nog nooit echt onder druk had gestaan." In de zesde ronde werd de druk de Braziliaan te veel. Ayrton spinde bij Club-corner. Hij vervolgde zijn weg als negende, ging voorbij John Nielsen en Kris Nissen maar crashte uiteindelijk in Woodcote. "Dat kwam achteraf gezien door een lekke band," verklaarde Bennetts. Brundle zag dat anders: "Ik had op dat moment het idee en gevoel dat ik Ayrton kon pakken. Ik heb daar laten zien dat ik sneller was. Ik wist dat ik sneller was dan Ayrton op dat moment en Ayrton wist dat ook." Brundle scoorde een overwinning voor het Europese kampioenschap. De Brits was op Yokohama banden gestart en scoorde dus geen punten voor de Britse titel. In feit bleef de achterstand van Brundle op Senna hetzelfde. Mentaal gezien had de Brit een voordeel gekregen, hij liet op Silverstone zien dat hij, onder gelijke omstandigheden, van Senna kon winnen.

Overschatting en druk die groter werd

Bij de volgende race in Cadwell Park kwam Ayrton voor het eerst in zijn carrière in een situatie terecht waarbij overmoed hem zou nekken. Tijdens de eerste kwalificatiesessie op zondagmorgen reed hij halverwege de snelste tijd. Ayrton werd op één honderdste gevolgd door Martin Brundle. Toch was deze 'provisional pole' niet genoeg voor de Braziliaan. Bennetts vertelde hierover: "De kwalificatie op Cadwell Park begon om 09.00 uur in de ochtend. Na 25 minuten kwam hij binnen en zei: "De auto is goed, ik heb alleen wat onderstuur. Waar sta ik op dit moment?" Ik vertelde hem dat hij op pole position stond. Hij had het idee dat hij nog sneller kon als hij geen onderstuur meer had. Ik gaf hem een halve graad meer op de voorvleugel. Ik stuurde hem de baan op en hij was halverwege drie a vier tienden sneller dan zijn eigen tijd. Hij maakt alleen de ronde niet af. Hij crashte." Op het moment dat Ayrton halverwege zijn snelle ronde zat, was hij sneller dan Mansilla's baanrecord. Hij kwam bij de snelle rechter bocht aan richting de heuvel. Hij raakte de achterkant van de auto kwijt, bleef op het gas en schreef uiteindelijk de Ralt R3 helemaal af. Hij knalde tegen de betonnen marshall-post. Ayrton was in shock en kwam met een aantal blauwe plekken uit de auto. Mario Hytten, één van de deelnemers aan het Formule 3-kampioenschap vertelde er het volgende over: "Hij heeft heel veel geluk gehad op Cadwell Park. Ik heb het ongeluk gezien en dit had veel ernstiger af kunnen lopen." Dick Bennetts vertelde na afloop dat het onmogelijk was om de auto voor de race in orde te maken. Ayrton zou de wedstrijd niet starten. Martin Brundle won de race en verkleinde hierdoor de achterstand op zijn directe concurrent.

Racen tegen het Britse systeem

Op Snetterton, tijdens de twaalfde ronde van het kampioenschap, kwalificeerde Ayrton zich voor het eerst niet op de eerste startrij. Brundle was het snelste. "Ik Lees verder op de volledige siteweet niet wat er met de auto aan de hand is," verklaarde hij. "We hebben ontzettend veel dingen veranderd, maar het lukt niet om de auto te verbeteren." In zijn jacht op Brundle ontstond een wheel-to-wheel gevecht met de Brit. In de één-na-laatste ronde probeerde Ayrton de auto van Martin Brundle te passeren. "Ik had op dat moment het idee dat ik hem kon verdedigen," verklaarde Brundle in een later stadium. "Hij moest echt met een boog om mij heen om te kunnen passeren. Ik zag hem in de spiegel aankomen en gaf hem een klein beetje ruimte aan de andere kant van de race-lijn. Hij zette zijn auto er naast aan de buitenkant en ging met twee wielen over het gras. Ik hield min voet op het gaspedaal en uiteindelijk reed hij tegen mijn achterkant aan. Hij spinde en crashte achterwaarts in de muur." Het bleek volgens de stewards om een race-incident te gaan. Toch moesten de Brit en de Braziliaan zich na afloop van de wedstrijd (die Ayrton niet finishte en Brundle won) melden bij de officials. Senna kreeg een waarschuwing wegens roekeloos rijgedrag. Brundle, die op Snetterton een thuisrace reed, was zich van geen kwaad bewust en werd uiteindelijk ook vrijgesproken in deze zaak. Voor Senna lag de situatie anders. Voor het eerst sinds hij in Groot-Brittanië zijn races had, voelde hij zich benadeeld. Hij zei hier na afloop van de wedstrijd het volgende over: "Na afloop was ik van mening dat dit een race-incident was. Op een of andere manier besloten de stewards dat dat niet zo was. Ik was ontzettend teleurgesteld omdat ze mij niet goed behandeld hebben. Ik voelde opnieuw dat ik in Engeland was om te rijden tegen het Britse-systeem. Ik heb het er ook met Dick (Bennetts) over gehad. Wij moeten voorzichtig zijn. We kunnen ons niet permitteren om close te racen met hem (Brundle). Uiteindelijk zal elke beslissing in ons nadeel uitpakken. Ze zullen ons diskwalificeren en ons de punten afpakken! Ik heb het gevoel dat alles aan het veranderen is. Als wij niet oppassen zullen zij (de Britten) er alles aan doen om ons het kampioenschap af te pakken."

Vooral deze laatste quote is er eentje die tekenend is voor de denkwijze van de Braziliaan. Hoe vaak zouden we in het verloop van zijn carrière deze uitspraken horen? Waarom was Ayrton altijd op deze verdedigende tour? In 1984 tijdens de Grand Prix van Monaco, waar hij tweede werd vond hij ook dat hem onrecht aangedaan was. Wij zullen hier later in de serie op terugkomen. Dat geldt ook voor de volgende situatie: We hebben het in 1989 met Jean-Marie Balestre ook gezien. Wat was de drijfveer van Ayrton om continu in deze verdediging te schieten? Was het de wil om te winnen? Of wilde hij een statement maken? Wij zullen in ons negende deel hier uitleg over geven.