Ayrton Senna Special: Deel 12 : Ayrton bij Toleman - Waarom de keuze voor Toleman de juiste was (1984)

De geschiedenis van Ayrton en Toleman begon in 1983 op een vochtig circuit in Engeland. Op het circuit van Silverstone reed Ayrton voor het eerst met de Toleman-Hart. In het deel 5B - Ayrton als testrijder - Keuze uit verschillende teams (1983) hebben wij hier uitgebreid aandacht aan besteed.

De geschiedenis van Toleman

Toleman was een klein Brits team dat in 1980 haar entree maakte in de Formule 1. Het team kwam als Formule 2-kampioenen over naar de hoogste klasse van de autosport. Het team, opgericht door Norman Edward "Ted" Toleman, begon in 1977 met de autosport. Toleman had destijds een inschrijving in het Britse Formule Ford 2000-kampioenschap. In 1978 maakte het team met een March-chassis de overstap naar de Formule 2. Tijdens de eerste race van het Formule 2-kampioenschap van 1978 scoorde het team met Rad Dougall een podiumplaats op Thruxton. Het jaar daarna scoorde men met Brian Henton een tweede plaats in de eindstand, Rad Dougall werd vijfde. Gedurende het seizoen 1979 scoorde het team drie overwinningen. In 1980 werd men kampioen met Brian Henton en finishte Derek Warwick als tweede. Beide coureurs reden in 1981 voor Toleman in de Formule 1. De TG181 was verre van competitief, op slechts twee locaties kon een Toleman zich kwalificeren voor een Formule 1-Grand Prix.

Derek Warwick bleef gedurende drie jaar aan als coureur bij Toleman. Warwick ontwikkelde het team en was met de TG183B goed voor negen punten tijdens het kampioenschap van 1983. Op de dag dat Senna de Toleman zou testen, aan het einde van zijn Formule 3-campagne, zou hij toegeven dat de auto bijzonder goed te rijden was. De keuze voor Ayrton om naar Toleman te gaan werd mede mogelijk gemaakt door de positieve invloed die motorenbouwen Brian Hart op hem had. Daarnaast had Ayrton de mogelijkheid om zich bij Toleman te ontwikkelen. Toleman was een klein team, maar had wel de beschikking over voldoende financiële middelen. De negende plaats in het constructeurskampioenschap van 1983 zorgde er voor dat de reiskosten en transportkosten voor het volgende seizoen werden terugbetaald. Met Segafredo had Toleman een leuke sponsor in huis. Massimo Zanetti van Segafredo was een sportliefhebber. Hij zag de komst van Senna dan ook als een geschenk. De Italiaan zou een van Ayrtons persoonlijke sponsoren blijven.

De auto van 1984

Het team opereerde vanuit Witney, Oxfordshire. Voorheen was Toleman in 1926 opgericht als bedrijf dat Ford-modellen afleverde bij garages. Met Rory Byrne had het team in de jaren tachtig een opkomend talent in de ontwerp-sector in huis. De Zuid-Afrikaan ontwikkelde in 1981 de Toleman TG181. In de loop van zijn Formule 1-carrière kreeg Byrne steeds meer aanzien in de paddock. De TG183B, de auto waarmee Ayrton Senna zijn Formule 1-carrière mee begon was een door Rory Byrne ontworpen auto. De auto werd in 1983 geïntroduceerd en bestond uit een Carbon fibre Monocoque. De motor, de Hart 415T had 1.459cc bij 89.0 cu in. Hart bouwde een Staight 4, turbo. De versnellingsbak kwam van Hewland en had 5 versnellingen. De TG183B was vooral de auto met de grote 'dubbele achtervleugel'. Tevens had deze auto radiatoren die aan de voorvleugel waren gemonteerd. Helaas zorgde de configuratie van de voorvleugel ervoor dat de voorkant van de auto bijna onbestuurbaar werd. Deze configuratie zou men in de loop van het seizoen vervangen voor een meer conventionele voorvleugel.

De start van het kampioenschap

Toleman, een team waarbij de Braziliaan zich thuis zou voelen. Ayrton werd eerste rijder voor het seizoen 1984 en kreeg met Johnny Cecotto een voormalig wereldkampioen 350cc in de motoren als teamgenoot. Cecotto had inmiddels al ervaring in de Formule 1 opgedaan. Hij scoorde in zijn tweede Grand Prix één punt tijdens zijn ongelukkige jaar bij Theodore. De Venezuelaan werd in 1982 tweede in het Europese Formule 2-kampioenschap. Toleman dus, het team dat Ayrton verkozen had boven Brabham en een testrol bij McLaren. Met dit team maakte Ayrton zijn Formule 1-debuut tijdens de Braziliaanse Grand Prix in 1984 op het circuit van Jacarepaguá in Rio de Janeiro. Ayrton kwalificeerde zich als zeventiende, één plekje voor teamgenoot Cecotto. Het verschil tussen de beide Toleman-coureurs was aanzienlijk groot, liefst 1.775 seconden. Ayrton zou op 25 maart 1983 zijn eerste Formule 1-race niet finishen. Hij viel uit in de achtste ronden met een kapotte Turbo. Cecotto overkwam hetzelfde, tien ronden later.

Tijdens de tweede en derde ronde van het kampioenschap liet de Braziliaan zien dat er wel degelijk iets te halen viel in de Toleman. Op het circuit van Kylami in Zuid-Afrika (praktisch een thuisrace voor Ted Toleman en Rory Byrne) reed de Braziliaan vanaf de dertiende startplaats richting de punten. Ayrton finishte in zijn tweede Grand Prix in de punten en scoorde een zesde plaats. Dit resultaat werd herhaald tijdens de Belgische Grand Prix van 1984 op Spa-Francorchamps. Ondanks dat hij in de kwalificaties langzamer was dan Cecotto, Ayrton meer dan een halve seconde trager, pakte de Braziliaan het laatste punt. Ayrton bleef in zijn jacht op dit laatste punt Renault-fabriekscoureur Rene Arnoux voor. Door een probleem met bandenleverancier Pirelli kon Ayrton zich niet kwalificeren voor de Grand Prix van San Marino op Imola. Het was de eerste en enige keer dat de Braziliaan zich niet wist te kwalificeren voor een Formule 1-race. Tijdens de daaropvolgende Franse Grand Prix op het circuit van Dyon kwalificeerde Ayrton zich als dertiende. Helaas kende hij op zondag zijn tweede uitvalbeurt van het seizoen, opnieuw door een kapotte Turbo. Na vijf verreden Grands Prix haalde de Braziliaan twee punten. Een uitstekende start voor het kleine team van Toleman. Teamgenoot Cecotto wist in geen enkele Grand Prix de finish te halen.