Ayrton Senna Special: Deel 26 - Het begin van een tijdperk - Tranen in Brazilië en Monaco (1988)

Brazilië

Het zou de vijfde thuisrace voor Ayrton worden op het Autódromo Internacional Nelson Piquet in Rio de Janeiro. In onze vorige reportage hebben wij geschreven dat de McLaren bij de eerste test de snelste was. Ondanks dat het team niet goed voorbereid was op de eerste Grand Prix, was het duidelijk dat de McLaren-Honda de te kloppen combinatie was.

In de kwalificatie scoorde Ayrton een pole position, hij was daarvoor al de snelste geweest in elke training sessie. Zijn voorsprong op de 'naturally aspirated' Williams Judd van Nigel Mansell was meer dan een halve seconde. Teamgenoot Prost stond op zes tienden achterstand op de derde plaats. Ondanks de pole position was de Braziliaan totaal niet tevreden over de auto. Tijdens de warm-up op zondag, die in natte omstandigheden gereden werd, was Ayrton opnieuw de snelste. Ayrton had goede hoop om voor het eerst zijn thuisrace te winnen op zondagmiddag. Zijn beste prestatie in Rio de Janeiro dateerde van 1986 toen hij in de Lotus-Renault tweede werd.

Op het moment dat hij zijn auto op de start-grid zette, realiseerde Ayrton zich dat er een probleem met de versnellingsbak was. Hij ging terug naar de garage en besloot in de reserve-auto van start te gaan. Deze stond opgesteld voor Alain Prost. Voordeel voor Ayrton was het probleem van Ivan Capelli op de start-grid waardoor de start van de opwarmronde werd afgebroken. Nadat de race van start ging en iedereen de uitgang van de pitstraat had gepasseerd, begon Ayrton aan zijn race. Bij de start nam Prost de leiding en Ayrton reed gedurende de eerste drie ronden van de 24e naar de 18e plaats. Na dertien ronden lag hij al zevende en passeerde in korte tijd Thierry Boutsen en Michele Alboreto. Het zou een geweldige inhaalrace worden en Ayrton liet zien dat hij qua snelheid niet onder zou doen voor Alain Prost.

Senna haalde kort hierna zijn 'nemesis' Nelson Piquet in. Ayrton klom uiteindelijk op tot de tweede positie toen hij een pitstop maakte. Een lange en moeilijke stop zorgde ervoor dat Ayrton terug zou vallen naar de zesde plaats. Er was tijdens die pitstop al door een van de monteurs gesignaleerd dat het koelsysteem aan de linker kan van de auto defect was. Twee ronden nadat Ayrton de pits verliet, de 30e ronde, kwam er een official de baan op met een zwarte vlag en een nummerbord. Op dat bord stond #12 en het betekende dat Ayrton door de wedstrijdleiding uit de race werd gehaald. Ron Dennis was er destijds zeker van dat McLaren de 'car-swap' volgens de regels had uitgevoerd, maar de wedstrijdleiding zag het anders. De officiële diskwalificatie van Ayrton viel onder het feit dat "auto nummer 12 zich niet aan de startprocedure heeft gehouden". Ayrton viel uiteindelijk uit en de race werd gewonnen door Alain Prost.

"Het is duidelijk dat dit een grote teleurstelling is", vertelde hij tegen de Braziliaanse pers. Veel meer woorden wilde Ayrton er niet aan vuil maken.

Monaco

Na de overwinning op Imola tijdens de Grand Prix van San Marino kwam Ayrton terug in zijn woonplaats als titelverdediger van deze race. Ayrton die in 1987 de race won in een Lotus-Honda stond bij de bookmakers als favoriet gequoteerd. Op zaterdagmiddag reed hij naar een ongelooflijke pole position-tijd van 1:23.998. Het resultaat was niet het meest schokkende, de marge met teamgenoot Prost daarentegen wel. Liefst 1.427 seconde was Ayrton Sneller. De Braziliaan reed alsof hij van een andere planeet kwam. Senna omschreef zijn sessies als opbouw naar de race van zondag als een ongelooflijke ervaring.

Senna was van pole position als snelste vertrokken tijdens de race op zondag. Berger en Prost kwamen er in eerste instantie niet aan te pas. Dit zou later overigens anders zijn. Ayrton reed weg van het veld en had uiteindelijk een voorsprong van 50 seconden bij het ingaan van de 54e ronde. Dit was overigens ook de ronde waar Alain Prost Gerhard Berger kon passeren voor de tweede plaats. Nadat Ayrton wist dat Prost Berger voorbij was gegaan ging hij nog sneller over het asfalt. De Braziliaan reed de ene na de andere snelste ronde en was vastbesloten zijn Franse teamgenoot te vernederen. Ron Dennis zag het vanaf de pitmuur allemaal gebeuren en besloot Ayrton op de radio te vertellen dat hij gas terug moest nemen omdat er een 1-2 voor het team in het verschiet lag. Senna gaf gehoor en zag op zijn pitbord binnen enkele ronden zijn marge teruglopen met zes seconden.

In de 67e ronde verloor Ayrton zijn concentratie bij Portier, de bocht voor de tunnel. Hij reed zijn McLaren in de muur en beschadigde hierbij zijn voorwielophanging. De teleurstelling was van het gezicht van Ayrton af te lezen. Hij vertrok daarna naar zijn appartement en is pas laat in de avond ontdekt door Jo Ramirez.

"Ik bleef het appartement bellen, maar hij nam de telefoon niet op. Om 22.00 uur werd de telefoon beantwoord door een Braziliaanse vrouw die vroeger voor de flat zorgde. In het Portugees zei ik dat ik wist dat Ayrton er was en ik wilde graag met hem praten. Ze stond erop dat hij er niet was, maar ik zei dat ik wist dat hij er wel was. Hij wilde gewoon met niemand praten, maar ik wist dat ik met hem moest praten. Uiteindelijk kwam hij aan de telefoon en hij huilde nog steeds. Hij vertelde dat hij niet wist wat er gebeurde." Nadat Ramirez op hem het vertrouwen had gegeven sloeg Ayrton genadeloos terug. Hij won zes van de daaropvolgende acht races en zou voor de rest van zijn carrière alle wedstrijden winnen op Monaco.

De theorieën

Er zijn uiteindelijk drie theorieën bekend over wat er die zondag in Monaco gebeurde:

1. Ayrton onderstuurde de bocht in en kwam naast de racelijn terecht. Daardoor knalde hij aan de linkerkant in de vangrail.
2. Hij raakte aan de rechterkant de vangrail. Hij had te veel schade en kon de auto niet meer stoppen, hierdoor knalde hij aan de linkerkant de vangrail in.
3. Hij zou een lekke band gehad hebben en daardoor de bocht niet meer kunnen halen.

Theorie 1 kan verworpen worden. Er stonden twee zwarte strepen van het remmen aan de achterkant van de auto. Dat zijn niet de signalen van een coureur wiens auto met onderstuur kamt.
Theorie 2 komt het beste in de buurt. Het lijkt erop dat Ayrton inderdaad te ver aan de binnenkant heeft gezeten en daardoor de vangrail geraakt heeft. Ook de schade aan de rechterkant van de neus is een aanwijzing dat deze optie de meest logische is.
Theorie 3 behoort tot de mogelijkheden aangezien op de foto te zien is dat Ayrton een lekke linker achterband heeft. Toch kan ook deze verworpen worden in verband met de remsporen die achter de auto staan. Een auto met een lekke ligt namelijk niet meer horizontaal op het asfalt en daardoor zijn twee identieke remsporen geen basis voor deze theorie.

De officiële uitvalbeurt is uiteindelijk door McLaren bekend gemaakt als een concentratiefout.