Interview: Senna's 'privé kartmonteur' Tche onthult het geheim van zijn snelheid

Met medewerking van Tom van Hooft

Onze collega Dieter Rencken heeft een speciale band met Lucio Pascual Gascon, Tche. Dieter heeft in zijn collectie alle boeken van Ayrton Senna, kent bijna alle verhalen maar had in 2009 een van zijn meest memorabele interviews uit zijn lange carrière. Dieter kreeg de mogelijkheid om een interview te doen met Tche, de privè kartmonteur van Ayrton Senna. Het emotionele verhaal is hieronder te lezen. GPToday.net geeft de volledige credits aan het werk van Dieter, de vertaling en Nederlandse versie is opgesteld door Tom van Hooft.

Inleiding

Lees verder op de volledige siteIn maart 2009 adviseerde ik een vriend in Sydney dat mijn vrouw en ik in de stad en omgeving zouden zijn voordat we naar Melbourne zouden reizen voor de Grand Prix. Niet alleen zouden we daar van harte welkom zijn (zei mijn vriend Patrick Wedes), maar hij vroeg me tevens of ik interesse had in een interview met Lucio Pascual Gascon, alias Tche, de monteur van Ayrton Senna in zijn kartperiode. Ik liet Patrick een geen seconde zweten voor ik zijn onverwachte aanbod aannam. Het bleek dat een van de mensen zou trouwen met een maatje van Patrick en ze had aan Tche gevraagd om op de bruiloft een eerbetoon te brengen. Patrick vroeg haar of ik bereid was om het interview te doen, waarbij zij als tolk zou fungeren. We waren het er beide mee eens.

De enige beschikbare tijdstip voor iedereen was heel vroeg in de ochtend toen we bij het bed-and-breakfast in het Blue Mountains gebied zouden zijn. Dit betekende dat we het interview via een inbelmodem moesten voeren.

Toch leverde het het meest emotionele en inzichtelijke interview op dat ik ooit heb gevoerd - en waarschijnlijk ooit zal voeren - ondanks grote taalkundige en technische uitdagingen. Deze omvatten het herhaaldelijk wegvallen van de verbinding en elke vraag die in het Engels gesteld werd, vertaald werd in het Portugees met het antwoord in het omgekeerde proces. Daarnaast waren er vanwege de taalbarrière nog verschillende vragen of antwoorden die extra verduidelijking behoefden.

Oorspronkelijk hadden we 20 minuten gepland, maar uiteindelijk liep het uit tot 90 minuten, waarbij Tche tal van pauzes nam om zich te herpakken. Op een gegeven moment verontschuldigde ik me voor het stellen van vragen en deze verdiepten zich in diep en rauwe emotionele pijn. Alle eer aan Tche: Waar hij zich zo gemakkelijk uit de voeten kon maken, ging hij ondanks het duidelijke leed 'all the way'.

Het eindresultaat is zo bijzonder dat ik besloot het interview voor een speciale gelegenheid te houden, in plaats om het random te publiceren. De 25e verjaardag van de dood van Ayrton leek mij het meest geschikte moment.

Lucio Pascual Gascon - Tche

Lucio Pascual Gascon is bij iedereen in de kartwereld bekend als Tche. Hij begeleidde aankomende coureurs op het gebied van rijtechniek en autotechniek. Maar op een dag sloeg de tragedie toe: Een van zijn leerlingen kwam om bij een auto-ongeluk op de weg.

Een decennium eerder had Emerson Fittipaldi zich tot Tche gewend om zijn karts voor te breiden op zijn eerste stap naar twee wereldkampioenschappen. Het succes van Fittipaldi had het nabijgelegen Interlagos-circuit op de kalender van het wereldkampioenschap gezet.

Senna zou verder gaan dan Fittipaldi's prestaties en in de ogen van velen de beste Formule 1-coureur ter wereld worden. Maar zijn relatie met Tche werd een punt van conflict met de familie van Senna. Na zijn dood, in de Grand Prix van San Marino in 1994, vandaag 25 jaar geleden wilde sommigen binnen de Senna-familie Tche van zijn begrafenis uitsluiten.

In een exclusief interview met mij gaf Tche, die Senna gedurende zijn hele kartcarrière begeleidde een zeldzaam inzicht in de beginjaren van de meest gerespecteerde coureur van de sport, vanaf de dag dat Senna in zijn garage opdook met een kapotte motor.

"Hij bracht de motor binnen", vertelde Tche aan de tolk. "Het was kapot en ik heb hem gerepareerd. Het was zeer snel gegaan en zeer goedkoop. Ik kreeg ruzie met de heer Milton, de vader van Ayrton. Hij vertelde mij dat alles wat goedkoop is, niet goed zou kunnen zijn."

Lees verder op de volledige siteTche werd in hoog aanzien gehouden door de lokale kartgemeenschap, maar deze eerste ontmoeting met de Senna-familie veroorzaakte "een klein probleempje tussen ons", vertelde hij.

Onder de andere coureurs was er veel vraag naar de diensten van Tche: "Ik was 15 jaar lang monteur voordat ik Ayrton ontmoette. Alle coureurs wilden dat ik hun motoren zou prepareren, dus ik moest een specifiek uur vinden om Ayrton te ontvangen." Naast het prepareren en verfijnen van de motoren hielp Tche de jonge coureurs met het verfijnen van hun racecraft: "Vroeger leerde ik coureurs hoe zo correct moesten rijden. De vaders hielden niet van dit soort advies, onderwijs of begeleiding."

Dit gold niet alleen voor Senna's vader. De jonge kampioen verzette zich aanvankelijk ook tegen het onderwijs van Tche. "Toen we naar de baan gingen - Ayrton, Milton en ik - begon ik de manier waarop hij vroeger reed te corrigeren. Ik gaf hem wat tips om beter te rijden en hoe de motor werkte. Ayrton zelf hield er niet van en zijn vader nog minder."

Senna was echter de eerste keer dat hij Tche's inbreng in de praktijk bracht, overtuigd van de waarde ervan. Op het circuit van Interlagos (karts) die nu na hem vernoemd is, eiste Senna zijn eerste grote overwinning op. Wij hebben in onze serie uitgebreid verslag gedaan van deze wedstrijden.

"Ayrton besloot mijn begeleiding te volgen. Hij won de race, zijn eerste race. Dus hoewel het hem niet beviel wat ik hem leerde, realiseerde Ayrton zich dat hij mijn advies moest opvolgen, want hij won de wedstrijd." De relatie tussen de twee was van vitaal belang voor Senna's vroege ontwikkeling als coureur. Hij begon Tche zijn 'privé-monteur' te noemen. Andere keren noemden ze elkaar Tche en 42, in verwijzing naar Senna's startnummer. Maar Tche's diensten waren ook in trek bij andere coureurs, die de verdenking kregen dat Tche Ayrton van superieure motoren zou voorzien.

Senna's rivalen vermoedden ten onrechte dat hij superieure motoren had

"Veel mensen daagden mij en Ayrton uit omdat ze dachten dat ik hem altijd op een of andere manier beschermde. Vaak heb ik gezegd dat het niet alleen de motor is - ik moest dit blijven herhalen - maar ook de coureur. Dus wat we vaak moesten doen, is de motor demonteren en uitlenen aan een ander zodat die hem kon testen. Ze dachten allemaal dat als ze de motor van Ayrton zouden hebben, ze de race zouden winnen. En het bewijs was daar, elke keer als wij de motor uitleenden, wonnen de coureurs de race niet."

Lees verder op de volledige siteEen andere truc van Tche was om coureurs de indruk te geven dat ze een 'Senna Special' hadden gekregen. "Ik zou de motor van de motor die niet van Ayrton was, krijgen en veranderen. Ik zou daarna de gerepareerde motor teruggeven en er Ayrton op zetten. Maar, het waren dezelfde motoren. Het was niet een motor van Ayrton. Alleen omdat er Ayrton op stond dachten ze dat ze een groot verschil hadden ten opzichte van de rest. Toen zeiden de jongens uiteindelijk dat de gegeven motor veel beter was. In feite was het hun eigen motor maar wel met een andere naam."

In Tche's ogen was wat Senna van zijn rivalen onderscheidt geen speciale hardware, noch aangeboren natuurtalent, maar een angstaanjagende werkethiek. "Het was niet alleen een talent. Het was training, training, training en nog meer training. Het verschil tussen Ayrton en de ander coureurs is gewoon dat hij gewoon getraind is. Zijn hele leven was hij aan het trainen. Alle andere coureurs waren niet zo gefocust als hij."

"Hij was een jongen in die tijd. Terwijl anderen flirten of naar het centrum gingen of voor een hobby in een kart reden, was Ayrton in zijn werkplaats bezig met het monteren en demonteren van de kart. Hij was honderd procent gefocust en trainde alleen maar."

Toen Senna een keer een wedstrijd niet won, verdubbelde zijn inspanningen. Tche vertelt het verhaal van hoe Senna reageerde op het verlies van een race in de regen - het soort omstandigheden waar hij later bekend om werd door zijn meesterschap. "Hij had een belangrijke race in Sao Paulo. Het regende die dag en hij verloor de race aan een vriend van hem. Hij spinde drie keer achter elkaar. Zijn vriend won de race en maakte een grapje richting Ayrton. Daar werd hij serieus boos van. Wat hij toen deed wat stoppen met school en nog meer trainen. Hij zei dat hij nooit meer zou verliezen. Hij trainde in plaats van acht uur plotseling 15 a 16 uur per dag in alle weersomstandigheden. Daarom ontwikkelde hij zich als regenrijder."

"Omdat hij zoveel trainde in natte, droge, warme, koude omstandigheden leerde hij bij elke weersomstandigheid wat hij moest doen." Tche was steeds meer betrokken bij Ayrton's kart carrière. "Hij gebruikte vier motoren per dag. Hij wisselde per uur van motor. Hij heeft nooit de motoren stuk gereden, hij was heel goed voor zijn materiaal." Terwijl Senna op de baan reed, betaalde Tche de rekeningen van de banden. Maar toen Ayrton zijn vizier hoger had gericht en in Europa ging rijden, groeide de kloof tussen Tche en de familie Senna alleen maar. Tche gelooft dat Milton jaloers werd op de relatie die hij had met Ayrton. Tche denkt dat Ayrton hem als een soort 'tweede vader' ging beschouwen.

Ayrton als zijn vijfde zoon

Lees verder op de volledige site"Ik heb vier zonen. Ayrton was als een zoon voor mij. Ik zei altijd dat ik vijf zonen had. Toen Ayrton veel races begon te winnen, kwamen we steeds dichterbij. Maar dat veroorzaakte problemen met de familie", verklaarde Tche. "Vooral met Mr Milton.

Tche ging naar de begrafenis, op 4 mei, maar kreeg een onwelkome reactie. "Ik moest vechten om binnen te komen. Ze wilde niet dat ik erbij was."

Deze laatste herinnering bewijst veel. Tche's stem hapert en valt weg. De vertaler bemiddelde: "Kun je alsjeblieft een minuutje geven, want hij is heel emotioneel...."